1. Contidos

O dereito de cita

O dereito de cita contemplado na lexislación española vixente sinala que “é lícita a inclusión na propia obra de fragmentos doutras obras de carácter escrito, sonoro ou audiovisual, así como a de obras illadas de carácter fotográfico plástico ou figurativo, sempre que se trate de obras xa divulgadas e a súa inclusión se faga a modo de cita ou para análise, comentario ou xuízo crítico, o que só poderá facerse con fins docentes ou de investigación, na medida en que a finalidade desa incorporación o xustifique e con indicación da fonte e o nome do autor da obra utilizada".

“O profesorado de ensino regrado non precisará autorización do autor para realizar actos de reprodución, distribución e comunicación pública de pequenos fragmentos de obras ou obras illadas de carácter fotográfico plástico ou figurativo, con exclusión dos libros de texto e manuais universitarios, cando tales actos se realicen unicamente. para a ilustración das súas actividades educativas nas aulas, na medida en que a finalidade non comercial perseguida o xustifique, sempre que se trate de obras xa difundidas e, salvo nos casos en que resulte imposible, se inclúa o nome do autor e fonte. Non se entenderá incluída no parágrafo anterior a reprodución, distribución e comunicación pública de compilacións ou agrupacións de fragmentos de obras.»

Este regulamento significa:

• Os fragmentos de obras alleas que se poden reproducir e distribuír ao alumnado poden ser fragmentos de texto, imaxes, vídeos, audios, etc.
• O obxectivo sempre debe ser ilustrar as actividades educativas da aula.
• Só nas aulas e dentro do ensino regrado.
• Non debería haber un propósito lucrativo.
• Non se poden reproducir fragmentos de libros de texto e manuais universitarios.
• Hai que mencionar a fonte e o nome do autor.

A aula virtual
O desenvolvemento tecnolóxico dos contornos virtuais de ensino e aprendizaxe modificou substancialmente o concepto de aula. Non obstante, a aula virtual segue a ser un espazo de acceso limitado ao profesorado e ao alumnado polo que se supón que tamén é de aplicación nela a lexislación vixente nunha aula ordinaria sempre que se trate dunha iniciativa de educación regrada. Polo tanto, se a lei prohibe expresamente a reprodución total ou parcial de libros de texto ou manuais universitarios no marco tradicional dunha aula, o mesmo debería ocorrer tamén nunha aula virtual.

Alumnado con necesidades educativas
A lexislación española tamén contempla excepcións aos dereitos de autor no desenvolvemento de contidos educativos para o alumnado con necesidades educativas. Neste sentido, indica: “Tampouco requiren autorización os actos de reprodución, distribución e comunicación pública de obras xa divulgadas que se realicen en beneficio de persoas con discapacidade, sempre que non teñan finalidade lucrativa, teñan relación directa con cuxa discapacidade de que se trate, se realicen mediante un procedemento ou medios adaptados á discapacidade e se limitan ao que esta requira.» Neste caso, contémplase o dereito ao nomeamento sempre que se xustifique desde a adaptación a este alumnado.