O MONTE VIVO 2024-25
Section outline
-
-
-
O pasado 4 de novembro de 2024, o alumnado de 1º da ESO do IES Francisco Daviña Rey participou nunha nova edición dunha actividade complementaria enmarcada no Plan Proxecta O Monte Vivo, unha xornada que xa fora todo un éxito no curso anterior.
A experiencia comezou uns días antes, cando se lles propuxo aos estudantes recoller cogomelos no monte para traelos ao instituto co obxectivo de clasificalos e estudar as súas características baixo a supervisión dun especialista en micoloxía.
O día sinalado, contamos coa presenza de Carlos Pérez, presidente da Asociación Os Lactouros e responsable da empresa "Terras de María Castaña", dedicada á produción e comercialización de produtos ecolóxicos co lema “do horto ao prato”. Carlos impartiu unha charla introdutoria titulada “Iniciación á Micoloxía”, na que abordou a identificación de especies, a súa comestibilidade e os ecosistemas nos que aparecen: prados, carballeiras, piñeirais, etc.
Tras a sesión teórica, desprazámonos en autobús ata a área recreativa de Os Trollos, no concello de Bóveda. Alí agardábanos un axente forestal da Xunta de Galicia que nos guiou nun percorrido pola contorna. Durante a camiñada, explicounos aspectos relacionados coa biodiversidade da zona, o ciclo das follas no outono e a importancia de conservar o monte fronte a perigos como os incendios, as talas indiscriminadas ou o abandono de lixo.
O propósito principal era recoñecer e analizar diferentes tipos de cogomelos no seu hábitat natural, actividade que resultou moi produtiva grazas ás recentes choivas que favoreceron a súa aparición. De volta ao centro, organizamos unha exposición na biblioteca coas mostras recollidas, identificando cada especie polo seu nome común e técnico.
A xornada resultou enriquecedora tanto a nivel académico como persoal. O alumnado mostrou entusiasmo, formulou preguntas moi interesantes e compartiu experiencias propias relacionadas co mundo da micoloxía. Esta actividade serviu para conectar co medio natural, fomentar a curiosidade científica e reforzar a conciencia ambiental.
Posdata: Realizamos esta actividade procurando que o impacto sobre o medio fose nulo ou mínimo, promovendo sempre un enfoque respectuoso co entorno.
-
-
Coincidindo coa saída ao monte para recoller cogomelos, a ANPA do IES Francisco Daviña Rey organizou un concurso de fotografía micolóxica co obxectivo de dar visibilidade á riqueza e diversidade de fungos presentes nos montes e campos galegos.
A participación estivo aberta ao alumnado, que debía capturar coa cámara algún exemplar de cogomelo e, xunto coa imaxe, elaborar unha pequena ficha informativa. Nela recollían datos clave como o nome científico e común da especie, o seu hábitat e posibles usos ou aproveitamentos.
As fotografías participantes permaneceron expostas na biblioteca do centro durante todo o primeiro trimestre, convertendo este espazo nun lugar de divulgación, beleza natural e aprendizaxe compartida.
https://www.instagram.com/p/DDeLxfwOd5f/?img_index=1
-
-
O IES Francisco Daviña Rey mergullouse no fascinante mundo dos fungos coa exposición “Wood Wide Web, unha rede que dá vida ao planeta”
Durante o mes de novembro de 2024, o noso centro tivo o privilexio de acoller na biblioteca a exposición “Wood Wide Web, unha rede que dá vida ao planeta”, unha mostra itinerante cedida pola asociación AMABUL ("Ama a Diversidade Ulla") e financiada pola Deputación da Coruña.
A exposición foi presentada a todo o alumnado e tiña como obxectivo poñer en valor a importancia ecolóxica e ambiental dos fungos, destacando o seu papel esencial na saúde dos ecosistemas forestais. Estruturada en cinco bloques —A internet dos bosques, Os compoñentes da internet, As app da Wood Wide Web, Os servizos da Wood Wide Web e Mantemento da Wood Wide Web—, convidaba á reflexión crítica sobre os usos actuais dos cogomelos e a súa necesaria conservación.
Durante esas semanas, o alumnado de 1º da ESO foi protagonista activo da actividade. Non só visitaron a exposición, senón que tamén participaron na elaboración dun Kahoot, como o ano pasado, sobre os contidos tratados, incluíndo información dispoñible na web da asociación. Este xogo serviu como ferramenta de repaso e dinamización, permitindo avaliar os coñecementos adquiridos de maneira lúdica e colaborativa.
Ademais, na biblioteca realizáronse xogos e dinámicas didácticas relacionados coa temática, que permitiron ao alumnado afondar na comprensión do funcionamento da “internet dos bosques” e na importancia da micoloxía para o equilibrio dos ecosistemas.
En conxunto, esta proposta resultou ser unha experiencia educativa enriquecedora, que combinou divulgación científica, conciencia ambiental e aprendizaxe activa.
-
-
Durante o curso 2024-2025, o alumnado de 1º da ESO desenvolveu na materia de Tecnoloxía e Dixitalización o proxecto titulado “A produción de mel na Ribeira Sacra”. A proposta educativa centrouse na relación entre a apicultura sostible e a conservación do monte, partindo da realidade e posibilidades do entorno natural próximo ao centro.
Fase 1. Investigación sobre antecedentes e redacción dixital (Unidade 3: Utilización das TIC no proceso tecnolóxico)
Ferramentas utilizadas: LibreOffice Writer e Navegación segura por Internet.
O alumnado iniciou o proxecto cun traballo de investigación documental, centrado en recoller antecedentes históricos e situación actual da produción de mel na Ribeira Sacra, e na análise da súa relación co coidado do monte e a biodiversidade. Esta tarefa tivo como obxectivo concienciar sobre a importancia das abellas como axentes polinizadores e a necesidade de manter ecosistemas forestais sans e diversos.
A redacción final realizouse con LibreOffice Writer, reforzando así a competencia dixital e documental, o uso ético da información e o manexo de procesadores de texto como ferramenta de comunicación técnica.
Fase 2. Propostas de localización de colmeas (Traballo con datos e contorna natural)
Ferramentas utilizadas: LibreOffice Calc · Google Maps · Recolleita e análise de variables.
Partindo das conclusións da investigación, os grupos de alumnado fixeron propostas razoadas de zonas axeitadas para a instalación de colmeas no entorno de Monforte de Lemos. Para iso, tiveron en conta criterios ambientais fundamentais como:
-
Altitude.
-
Proximidade a fontes de auga.
-
Presenza de flora melífera e cultivos próximos.
-
Protección contra o vento.
-
Accesibilidade e impacto no medio.
Esta tarefa permitiu traballar o pensamento crítico, a capacidade de análise e a toma de decisións sostibles, aliñadas cos principios do Plan Proxecta sobre o coñecemento e respecto do monte galego. Ademais, fíxose uso de LibreOffice Calc para organizar e comparar os datos, reforzando así a alfabetización matemática e dixital.
Fase 3. Deseño e expresión gráfica en 3D: colmeas e paneis internos
Ferramenta utilizada: Tinkercad
Nunha terceira fase, dentro da unidade de expresión gráfica, o alumnado deseñou con Tinkercad unha colmea en tres dimensións, incluíndo os paneis interiores e a súa estrutura básica. Esta tarefa foi clave para visualizar a arquitectura apícola, comprender a súa funcionalidade e aplicar o deseño 3D con fins técnicos e produtivos.
A actividade serviu como alternativa virtual á creación dunha maqueta física, que estaba prevista para realizarse no obradoiro de tecnoloxía, mais non foi posible diferentes cuestións. Aínda así, o uso de ferramentas dixitais compensou a parte práctica e permitiu desenvolver a competencia espacial e tecnolóxica do alumnado.
Fase 4. Investigación sobre tipos de colmeas e ameaza da velutina
Actividade transversal con carácter ambiental.
Unha parte do proxecto estivo dedicada á investigación sobre os diferentes modelos de colmeas (tradicional, Langstroth, horizontal, etc.) e os problemas que afrontan os apicultores galegos na actualidade, especialmente a loita contra a avespa velutina.
Esta análise serviu para:
-
Entender os retos reais da conservación da apicultura.
-
Valorar a importancia de actuar desde o respecto e o coidado do monte.
-
Fomentar o espírito emprendedor e investigador do alumnado, propoñendo solucións técnicas ou ideas para combater a velutina.
Fase 5. Programación de avaliación de localizacións
Ferramenta utilizada: PSeInt.
Na última fase, o alumnado desenvolveu un programa sinxelo que permite avaliar se unha localización é adecuada para colocar colmeas, tendo en conta variables como altitude, exposición ao vento, presenza de flores, proximidade a cultivos e acceso á auga.
Esta tarefa contribuíu a:
-
Aplicar a programación a problemas reais.
-
Reforzar o pensamento lóxico e a capacidade de resolución de problemas.
-
Fomentar a visión integradora entre tecnoloxía e medio ambiente, aspecto clave no Plan Proxecta “O monte vivo”.
Conclusión
O proxecto “A produción de mel na Ribeira Sacra” supuxo unha oportunidade para traballar de forma competencial, interdisciplinar e contextualizada, poñendo en práctica os contidos da materia de Tecnoloxía e Dixitalización ao servizo dunha finalidade maior: contribuír á conservación do monte e ao coñecemento da realidade ambiental da contorna.
O uso de ferramentas dixitais, técnicas de investigación, análise de datos, deseño gráfico e programación demostra que a tecnoloxía pode ser unha aliada clave para educar na sostibilidade, na biodiversidade e no compromiso co territorio.
-
-
-