Imprimir el Libro CompletoImprimir el Libro Completo

Carmina Burana

Sitio: Aula Virtual IES Eduardo Pondal
Curso: Latín 4º ESO Susana
Libro: Carmina Burana
Imprimido por: Usuario convidado
Día: viernes, 28 de noviembre de 2025, 20:16

Tabla de contenidos

1. Que son os carmina Burana?

Os Carmina Burana son unha serie de cantigas medievais dos s. XII e XIII, que se conservaron nun único códice atopado a principios do s. XIX. O seu nome significa dos cánticos (do mosteiro) de Beuern, un antigo mosteiro benedictino de Baviera (Alemaña), cuxo nome latinizado é Bura.

Son cantos de goliardos, termo co que se designaba a clérigos vagabundos

e estudantes pobres, pícaros ás veces, que proliferaron por Europa no s. XIII co xurdimento das universidades.

A lingua predominante dos Carmina Burana é o latín, pois era a lingua franca da Europa medieval, pero hai tamén algúns poemas en alemán e francés antigo e hai, incluso textos macarrónicos, nos que se mestura o latín con estas linguas.

O tema destes poemas é o carpe diem, o  gozo por vivir e polos praceres terrenais,  exaltan o amor carnal, o viño, o destino e a sorte, ou desfrute da natureza. Moitos fan sátira aos estamentos sociais, sobre todo o eclesiástico. Dan unha visión oposta á que se formou nos séculos XVIII e segunda parte del XIX sobre a Idade Media como unha «época oscura».

Algúns destes poemas teñen notación musical orixinal, pero a versión máis coñecida foi a que fixo o compositor alemán Carl Orff en 1936. A obra de Orff foi a que popularizou estes textos.

2. O, Fortuna

O, Fortuna!,

Oh, Fortuna

velut luna,

como a lúa,

statu variabilis,

variable de estado,

semper crescis

sempre creces

aut decrescis;

ou decreces,

vita detestabilis

vida detestable

nunc obdurat

agora oprime

et tunc curat

e despois alivia

ludo mentis aciem,

cun xogo da mente a batalla

egestatem,

a pobreza,

potestatem

o poder

disolvit ut glaciem.

disolve como o xeo

 

 

Sors immanis

Sorte (=destino) terrible

et inanis,

et vaidosa,

rota tu volubilis,

ti es unha roda que da voltas,

status malus,

mala é a túa natureza,

vana salus

vana a túa felicidade

semper disolubilis,

sempre se esfarela,

obumbrata

oculta na sombra

et velata

e tapada cun veo

mihi quoque niteris;

brillas tamén para min;

nunc per ludum

agora levo

dorsum nudum

nu o lombo

fero tui sceleris.

polo xogo do teu crime

 

 

Sors salutis

Sorte da felicidade

et virtutis

e da virtude

mihi nunc contraria

para min agora contraria

est affetus

é a túa presenza

et defectus

e a túa ausencia

semper in angaria.

sempre nos escraviza.

Hac in hora

Por isto agora

sine mora

sen demora

corde pulsum tangite;

tocade as cordas,

quod per sortem

porque pola sorte

sternit fortem,

tirouse o forte,

mecum omnes plangite!.

comigo todos cantade!

3. In taberna quando sumus

In taberna quando sumus

In taberna quando sumus,

Cando estamos na taberna

non curamus quid sit humus,

non nos preocupamos da tumba,

sed ad ludum properamus,

senón que  nos dedicamos ao xogo,

cui semper insudamus.

co cal sempre nos afanamos

Quid agatur in taberna,

O que pase na taberna,

ubi nummus est pincerna,

cando o taberneiro ten a guita,

hoc est opus ut quaeratur;

paga a pena sabelo

sic quid loquar audiantur.

así ides oír o que eu diga:

 

 

Quidam ludunt, quidam bibunt,

Uns xogan, outros beben,

quidam indiscrete vivunt,

outros sen vergoña viven,

sed in ludo qui morantur

pero os que viven no xogo,

ex his quidam denudantur,

uns saen en pelotas,

quidam ibi vestiuntur,

outros saen forrados,

quidam saccis induuntur:

e outros vestidos con sacos.

ibi nullus timet mortem

alí ninguén teme a morte

sed pro Bacco mittunt sortem.

senón que por Baco botan sortes.

Primo pro nummata vini,

A primeira vez, os viños son gratis,

ex hac bibunt libertini:

por esta beben os libertinos:

semel bibunt pro captivis,

a segunda beben polos cautivos.

post haec bibunt ter pro vivis,

despois desta beben a terceira vez polos vivos,

quater pro Cristianis cunctis,

a cuarta polo resto dos cristiáns,

quinquies pro fidelibus defunctis,

a quinta polos fieis defuntos,

sexies pro sororibus vanis,

a sexta polas monxas sen sentidiño,

septies pro militibus silvanis.

a sétima polos ladróns dos camiños.

octies pro fratribus perversis,

a oitava polos frades perversos,

novies pro monachis dispersis,

a novenas polos monxes dispersos,

decies pro navigantibus,

a décima polos navegantes,

undecies pro discordantibus,

a undécima polos que andan en pelexas,

duodecies pro paenitentibus,

a duodécima polos que fan penitencia,

tredecies pro iter agentibus,

a décimo terceira polos que viaxan,

tam pro papa quam pro rege

tanto polo papa como polo rei

bibunt omnes sine lege.

beben todos sen lei.

 

 

Bibit hera, bibit herus ,

Bebe a ama, bebe o amo,

bibit miles bibit clerus,

bebe o soldado, bebe o cura,

bibit ille, bibit illa,

bebe aquel, bebe aquela,

bibit servus et ancilla,

bebe o servo e a criada,

bibit velox, bibit piger,

bebe o rápido, bebe o preguiceiro.

bibit albus, bibit niger,

bebe o branco,  bebe o negro,

bibit constans, bibit vagus,

bebe o constante, bebe o vago

bibit rudis, bibit magus.

bebe o pailán, bebe o sabio.

Bibit pauper et aegrotus,

bebe o pobre e o enfermo,

bibit exul et ignotus,

bebe o desterrado e o descoñecido,

bibit puer, bibit canus, 

bebe o neno, bebe o vello,

bibit praesul et decanus,

bebe o bispo e o decano,

bibit soror, bibit frater,

 bebe a monxa, bebe o frade

bibit anus, bibit mater,

bebe a vella, bebe a nai,

bibit ista, bibit ille,

bebe esta, bebe aquel,

bibunt centum, bibunt mille.

beben cento, beben mil.

 

 

Parum sescentae nummatae

Pouco seiscentos ducados

durant cum inmoderate

duran, se con desenfreo

bibunt omnes sine meta

beben todos sen medida

quamvis bibant mente laeta.

aínda que beban coa mente contenta.

Sic nos rodunt omnes gentes

Así nos critica todo o mundo

et sic erimus egentes.

e así seremos pobres.

Qui nos rodunt confundatur

Os que nos critican que se confundan

"et cum iustis non inscribantur".

“ e que cos xustos non se inscriban”