USING MOODLE
(Usando Moodle)
Jason Cole
Helen Foster
Autores: Jason Cole e Helen Foster
Tradución ao galego: Rafael Ávila Coya
Licenza: Creative Commons Recoñecemento-Non Comercial-Compartir baixo a mesma licenza 2.0
Prólogo
P.1. Que é Moodle?
Moodle é un Sistema de Xestión de Contidos (CMS) de código aberto usado por universidades, colexios comunitarios, escolas “K–12”, empresas, e incluso profesores individuais, para engadir tecnoloxía baseada na web aos seus cursos. Actualmente, máis de 30.000 organizacións educativas de todo o mundo usan Moodle para xerar cursos en liña e para complementar os tradicionais cursos presenciais. Moodle pódese conseguir de balde na web (http://www.moodle.org), polo que calquera pode descargalo e instalalo. Falarase máis sobre isto máis adiante neste prólogo.
O nome Moodle ten dous significados. O primeiro, é un acrónimo (que non o é estes días?) de Modular Object-Oriented Dynamic Learning Environment (Entorno de Ensinanza Dinámico, Modular e Orientado a Obxectos). Moodle é tamén un verbo inglés que describe o proceso de darlle voltas preguizosamente a algo, facendo cousas como se che van ocorrendo, un proceso divertido que a miúdo leva á introspección e a creatividade.
Moodle foi creado por Martin Dougiamas, un informático e educador que pasou un tempo traballando no mantemento dun CMS na universidade de Perth, Australia. Durante ese tempo creceu a súa frustración co sistema e descubriu que foran enxeñeiros, e non profesores, os que o desenvolveran. Martin deuse conta que un sistema construído por alguén que comezara co proceso educativo, no canto dun proceso enxeñeiril, sería infinitamente mellor que o sistema co que tiña que traballar. Facendo uso dos seus títulos de postgrado en Ciencias da Informática e da Educación, comezou a desenvolver Moodle coma unha alternativa. Hoxe en día, Martin traballa en Moodle a tempo completo. Unha comunidade de comprometidos desenvolvedores de código aberto de todo o mundo traballan con el, nun esforzo colaborativo para facer de Moodle o mellor CMS do mercado. Martin vive en Australia coa súa muller, a súa filla e o seu fillo.
P.2. Para quen é este libro?
Este libro está dirixido a quen queira impartir un curso usando Moodle. Podes usar Moodle para impartir un curso completamente en liña ou para complementar un curso presencial nun entorno tradicional. Non importa se ensinas nunha escola primaria, en secundaria, nunha universidade ou nun entorno corporativo; poderás usar as ferramentas e características de Moodle para crear unha clase eficiente.
A primeira edición deste libro foi escrita para Moodle 1.4. A segunda edición foi actualizada para cubrir tódalas características de Moodle 1.8, como os novos papeis e permisos do sistema, blogues, mensaxería e o módulo de base de datos.
Tamén incluídas nesta segunda edición están as referencias ás destrezas do Moodle Teacher Certificate (MTC – Certificado Moodle de Profesor). O Moodle Teacher Certificate é unha vía para que a xente poida demostrar as súas aptitudes no uso de Moodle como profesor/a por medio dun proxecto de curso, un documento narrativo ou un exame en liña. Os contidos do certificado son deseñados pola comunidade Moodle, e o proceso de certificación adminístrase de xeito universal através de socios de Moodle. Podes atopar máis detalles sobre o MTC na área MTC en Moodle.org: http://moodle.org/course/view.php?id=48.
P.3. Prerrequisitos—Que precisas antes de comezar?
Para usar este libro precisarás do seguinte:
Moodle instalado e configurado nun servidor. Podes descargar Moodle de http://download.moodle.org/ e podes atopar instrucións de instalación na documentación de Moodle en http://docs.moodle.org/en/Installing_Moodle.
Un computador con acceso a internet.
Un navegador web como o Internet Explorer, Mozilla Firefox, Safari ou Opera.
Acceso como profesor/a a un curso en Moodle, ou acceso como administrador/a a un sitio Moodle.
P.4. Acerca de nós.
Jason: Posto que imos pasar un tempo xuntos, prefiro presentarme eu mesmo. Levo traballando na tecnoloxía aplicada á educación dende hai uns 10 anos. Teño traballado como administrador tecnolóxico de escolas de distrito, desenvolvido cursos comerciais baseados en web e escrito CD's complementarios de acompañamento a libros de texto. Estiven involucrado na migración a Moodle na San Francisco State University (Universidade Estatal de San Francisco) e a Open University UK (Universidade Aberta do Reino Unido). Actualmente teño a miña propia consultoría de ensinanza en liña e deseño educativo, o eLearning Hub.
Pasei moito tempo traballando con profesores para incorporar a tecnoloxía ás súas clases. Vin o que funciona, o que non funciona, e os erros que hai que evitar.
Son un namorado da educación, de corazón. Gosto de vivir na intersección da tecnoloxía coa teoría da aprendizaxe. Hai tantas oportunidades novas e excitantes nesta área, que me vexo facendo isto polo menos por outros 10 anos máis.
Helen: Hai dez anos estaba ensinando matemáticas en Botsuana, na escola dunha vila con apenas tecnoloxía educativa!
Descubrín Moodle en Decembro de 2004, mentres investigaba sobre contornos virtuais de aprendizaxe para o Alton College no Reino Unido. Aprendín unha boa parte dos foros de Moodle.org, aprendendo das experiencias doutros usuarios de Moodle e incrementando o meu saber mentres explicaba conceptos a outros. Continuei coa implementación de Moodle no Alton College e prestei tamén apoio técnico a escolas locais no uso de Moodle.
Hoxe son administradora de documentación de Moodle e dou apoio ao curso “Usando Moodle” en Moodle.org. É magnífico ser un membro da comunidade mundial de Moodle e poder contribuír ao desenvolvemento dunha tecnoloxía educativa tan potente.
P.5. Como usar este libro
Este libro foi escrito para aqueles docentes que estean aprendendo como utilizar Moodle. Mais non é só un manual práctico de utilización. Cada capítulo inclúe suxerencias, estudos de casos reais e as mellores prácticas para usar Moodle eficazmente. O feito de usar Moodle non vai facer o teu curso mellor por si mesmo. Só pola aplicación de prácticas educativas eficaces poderás sacarlle todo o proveito á potencia de Moodle.
A interface de Moodle pódese personalizar moito para adaptarse aos requisitos particulares de cada curso. As descricións e as capturas de pantalla neste libro ilustran a interface por defecto sen ningunha personalización Se cambiaches a orde dos bloques no teu curso, ou o administrador do sistema cambiou a configuración da interface principal, o teu sistema verase diferente ás capturas de pantalla que ilustran este libro.
O Capítulo 1 fala de que é o que ofrecen os Sistemas de Xestión de Cursos e do que fai especial a Moodle en particular.
O Capítulo 2 introdúcenos na utilización de Moodle. Crearemos unha conta, faremos un percorrido pola interface básica, acostumarémonos a algunhas das convencións e abriremos un curso.
O Capítulo 3 cubre o tópico de como engadir contido ao teu curso.
O Capítulo 4 entra en profundidade na xestión dun curso, incluíndo a utilización e comprensión do concepto de papeis (roles), como incluír estudantes dentro de grupos e como obter informes da actividade deses estudantes.
Os capítulos que van do Capítulo 5 ao Capítulo 14 cobren as ferramentas individuais do paquete Moodle básico. Discutiremos sobre como e cando usar foros, manter sesións de chat, enviar mensaxes, crear cuestionarios, engadir tarefas, desenvolver glosarios e bases de datos compartidas, crear lecciónss de rutas múltiples, editar colaborativamente páxinas web, crearbloguess, configurar enquisas e escollas, e rexistrar as calificacións dos estudantes. Cada capítulo cobre como engadir a ferramenta respectiva ao teu curso, discute as opcións dispoñibles e dáche algunhas ideas creativas para un uso eficaz desa ferramenta na túa clase.
O Capítulo 15 reúne todas esas ferramentas dispares nun conxunto comprensible e amosa algúns xeitos creativos de usar Moodle que teñen usado diferentes profesores.
O Capítulo 16 fala de como administrar un sitio Moodle completo. Habitualmente estas funcións as leva a cabo un administrador de sistemas, mais se o tes que facer pola túa propia conta, verás que hai moita potencia detrás do telón.
Podes usar este libro de dous xeitos diferentes. Primeiro, podes lelo do principio ao final. Esperamos que o atopes o suficientemente interesante como para non podelo pechar ata que o remates de ler. Ou tamén podes usalo como un manual de referencia. O comezo de cada capítulo adicado a unha actividade cobre os “como's” e as opcións. Se te perdes, pasa ao capítulo apropiado e ábreo polo comezo. Se estás na procura de inspiración, o Capítulo 3, o Capítulo 15 e o final de cada capítulo adicado a unha ferramenta concreta debería proverche do fogo creativo necesario. Feliz Moodling!
P.6. Convencións usadas neste libro
As que seguen son convencións tipográficas usadas neste libro:
Cursiva
Indica novos termos, URL's, enderezos de correo electrónico, nomes de ficheiros e extensións de ficheiros.
Ancho constante
Úsase para listados de programa, así como dentro de parágrafos para referirse a elementos do programa tales como nomes de variables ou funcións, bases de datos, tipos de datos, variables de entorno, sentencias e palabras clave.
Esta icona indica un truco, suxerencia ou nota en xeral.
Esta icona indica unha advertencia ou precaución.
P.7. Agradecementos
Jason: Estou en débeda con algunhas persoas na edición deste libro: primeiro, coa miña muller Jeanne, polo seu amor e apoio constante – este libro non sería posible sen ela; Bryan Williams e Michelle Moore de Remote Learner pola promoción da primeira edición nos seus obradoiros Moodle; Jon Allen e Jim Farmer de Instructional Media e Magic teñen sido clave na promoción do libro cara a unha audiencia máis ampla; Martin Dougiamas por ter creado Moodle e pasar a ser un bo amigo e un apoio; Kevin Kelly por ter feito o traballo de terratenente no SFSU mentres eu daba voltas arredor do mundo na procura do meu pracer persoal.
Helen: Gustaríame dar as grazas ás seguintes persoas: a Martin Dougiamas e ao “cabaleiro andante de brillante armadura” de Moodle, Eloy Lafuente, pola súa amizade e apoio; membros da comunidade mundial de usuarios de Moodle, polas súas contribucións nas discusións e na documentación, moitas das cales foron incluídas neste libro; colegas e estudantes do Alton College, en particular Andrew Walker, de quen aprendín moito; e grazas especiais ao meu compañeiro, Koen, por ser marabilloso
Capítulo 1. Introdución
Se te adicas ao ensino, probablemente teñas escoitado durante anos sobre a revolución que a Internet suporía ao mundo da ensinanza e da aprendizaxe. Como aconteceu con tantas promesas de revolución, eses cambios non se materializaron. Pola contra, ten habido unha lenta evolución cara ao uso da Web na dirección de mellorar a ensinanza e a aprendizaxe. Unhas suites de ferramentas chamadas Sistemas de Xestión de Contidos (CMS's – Content Management Systems) apoian esta nova práctica. Podes usar CMS's para mellorar a túa práctica educativa tomando vantaxe da Internet sen ter porqué remprazar a necesidade dun profesor.
1.1. Que é un Sistema de Xestión de Contidos (CMS)?
Os CMS's son aplicacións web, o cal significa que se executan nun servidor e aos que se accede cun navegador web. O teu servidor Moodle está localizado, probablemente, na túa universidade ou departamento, mais pode estar en calquera lugar do mundo. Ti e mailos teus estudantes podedes acceder ao sistema dende calquera sitio que teña unha conexión á Internet.
Na súa configuración máis básica, os CMS's fornecen aos educadores de ferramentas para crear un sitio web de cursos, e control de acceso para que so os poidan ver os estudantes que estean inscritos nos mesmos. Os CMS's tamén ofrecen unha ampla variedade de ferramentas que poden facer máis efectivo o teu curso. Con eles pódense cargar e compartir materiais dun xeito doado, manter discusións e chats en liña, incorporar cuestionarios e enquisas, recoller e revisar tarefas, e rexistrar cualificacións. Botémoslle unha ollada a cada unha destas características e como poden ser úteis:
Cargando e compartindo materiais
A maioría dos CMS's dispoñen de ferramentas para publicar contidos doadamente. No canto de usar un editor HTML e enviar logo os teus documentos a un servidor vía FTP, non tes máis que usar unha interface web para almacenar os teus contidos no servidor. Moitos profesores cargan os seus contidos, anotacións de leccións, tarefas de lectura e artigos para ser accedidos polos estudantes cando eles queiran.
Foros e chats
Os foros en liña e os chats apórtannos uns medios de comunicación para fora das nosas reunións na aula. Os foros permiten máis tempo aos estudantes para xerar as súas respostas, e poden levarnos a discusións máis meditadas. Os chats, pola outra banda, dánche a posibilidade de comunicarte doada e rapidamente con estudantes situados nun lugar remoto. Poden ser usados para discusións de proxectos entre grupos e estudantes, ou para cuestións de última hora o día anterior ao exame.
Cuestionarios
Os cuestionarios en liña poden ser cualificados instantaneamente. Son unha ferramenta magnífica para dar resposta aos estudantes sobre o seu exercicio e para medir a súa comprensión da materia. Son unha magnífica ferramenta para dar aos estudantes unha rápida retroalimentación sobre o traballo feito e para coñecer a súa comprensión da materia. Hoxe en día, moitos editores incorporan baterías de cuestións tipo test ligadas aos capítulos dos libros. Un profesor que da clase de comercio no Estado de San Francisco fai uso de mini-tests semanais para manter aos estudantes atarefados coas leccións e a lectura. Logo usa o sistema oficial de test en liña para o exame final usando as mesmas baterías de cuestións.
Recollendo e revisando tarefas
A entrega en liña de tarefas é un xeito doado de facer o seguimento e cualificar as tarefas dos estudantes. Ademais de cualificar ti mesmo as tarefas dos alumnos, os estudos indican que o uso de contornos virtuais para as revisións dos estudantes incrementa a motivación e resultados do alumno.
Rexistrando cualificacións
Unha libreta de cualificacións en liña dálle aos teus estudantes información actualizada dos seus resultados no teu curso. As cualificacións en liña poden axudarte a cumprir con novas regras de privacidade que prohiben colocar as cualificacións xunto con elementos de identificación persoal en lugares públicos. As libretas de cualificacións do CMS permiten aos estudantes ver só as súas propias cualificacións, nunca as de outros compañeiros. Tamén podes descargar as cualificacións a unha folla de cálculo para cálculos avanzados.
Aínda que poderías atopar ou escribir programas que fixeran todas estas cousas no teu propio sitio web, un CMS combina todas estas posibilidades nun paquete integrado. Unha vez teñas aprendido como usar un CMS, estarás libre para concentrarte en ensinar e aprender, no canto de escribir e manter o teu propio software.
Durante os últimos oito anos, os sistemas CMS maduraron rapidamente e son considerados, hoxe en día, elementos críticos de software para moitas escolas e universidades. O mercado dos CMS's é agora un mercado onde se moven moitos millóns de euros, e crece rapidamente.
1.1.1. Porque deberías usar un CMS?
Boa pregunta. Despois de todo, temos impartido clases durante miles de anos sen facer uso de computadores nin da internet. "A lección con tiza" é aínda o método predominante de instrución. Aínda que os encontros presenciais poden ser eficaces, aplicar as ferramentas listadas máis arriba ábrenos a novas posibilidades de aprendizaxe que non eran posibles hai vinte anos. Actualmente, está a se investigar moito sobre como combinar eficazmente a aprendizaxe en liña e os encontros presenciais no que se veñen chamando cursos “híbridos”.
Os cursos híbridos combinan o mellor de ámbolos dous mundos. Imaxina levar a maior parte dos contidos da túa instrución a un entorno en liña e aforrando o tempo que tes asignado ao teu curso para discusión, preguntas e solución de problemas. Moitos profesores atoparon que poden aforrar tempo e incrementar a aprendizaxe dos estudantes con so darlles a posibilidade de seguir o material do curso fora da clase. Isto permítelles usar o tempo de clase presencial para solucionar problemas e dúbidas.
As discusións en liña dan aos estudantes a oportunidade de expresarse de xeitos dos que non disporían nunha clase ordinaria. Moitos estudantes son receosos de falar en clase debido á súa timidez, inseguridade ou cuestións de linguaxe. Para moitos estudantes, a posibilidade de tomarse o seu tempo para escribir preguntas e contestar a outras nunha discusión en liña é máis atractivo, e moitos instrutores teñen informado de que hai unha maior participación no entorno en liña que na clase.
Hai aínda máis razóns a ter en conta á hora de usar un CMS nos teus cursos:
Demanda do estudante
Os estudantes están acadando cada día máis nivel tecnolóxico, e gustan moito da posibilidade de dispoñer na web do seu material do curso. Unha vez en liña, poden acceder á última información en calquera momento, e facer tantas copias do material como precisen. Tendo medrado coa mensaxería instantánea e outras ferramentas de comunicación da Internet, moitos estudantes consideran a comunicación en liña algo do máis natural.
Horarios do estudante
Coa alza nos prezos dos cursos, moitos estudantes traballan máis horas para poder chegar a fin de mes mentres están na escola. Arredor da metade dos estudantes traballan actualmente polo menos 20 horas á semana para poder cubrir os gastos da escola. Cun CMS, poden comunicarse co seu profesor ou os seus compañeiros sempre que o permitan os seus respectivos horarios. Poden tamén resolver cuestionarios ou ler o material do curso durante os descansos para comer. Os estudantes que traballan necesitan dun acceso flexible aos cursos, e un CMS é unha vía potente para darlles o que precisan.
Mellores cursos
Se os usamos ben, os CMS's poden facer as túas clases máis efectivas e eficientes. Se levas algunhas partes do teu curso á web, podes tomar vantaxe máis efectivamente do tempo programado para as clases presenciais, adicándoas a resolver cuestións e discutir ideas. Por exemplo, se moves o contido dunha lección na clase a un documento en liña, poderás usar o tempo de clase a preguntar aos/ás teus/túas estudantes sobre que conceptos non entenderon dela. Se usas ademais un foro en liña, podes levar as mellores ideas e preguntas do foro á clase. Discutiremos moitas estratexias e casos de estudo para unha práctica efectiva ao longo deste libro.
Probablemente teñas escoitado sobre todo isto nos comezos dos 90. Así que, que é o que cambiou? Hoxe, os CMS's son máis maduros e doados de usar do que foron en calquera tempo pasado. A tecnoloxía subxacente estase a facer máis robusta, e os programadores están a escribir boas aplicacións web. No pasado, a maioría dos sistemas foron implementados como proxectos ligados a un departamento, ou incluso eran proxectos persoais, que logo eran comercializados. O paquete comercial líder, Blackboard, comezou como un proxecto dunha pequena facultade, para logo medrar ata converterse nun líder do mercado.
De tódolos xeitos, ter o liderado do mercado non quer dicir, automaticamente, que unha aplicación dada é a peza de software mellor ou máis eficaz. Levado pola necesidade de incrementar ganancias, o líder do mercado tivo que loitar por manter o seu crecemento, e algúns dirían que a calidade do produto sufriu como resultado disto.
1.2. Que fai que Moodle sexa especial?
Nolos dous investimos tempo investigando diferentes CMS's, e fixémonos fans de Moodle porque é Software Libre, está construído seguindo unha filosofía educativa moi interesante, e dispón dunha inmensa comunidade que o mantén e o desenvolve. Pode competir cos grandes sistemas comerciais en termos de conxuntos de funcionalidades, e é doado de complementar mediante extensións. Vexamos máis de cerca algunhas destas vantaxes e porque son importantes para ti e para a túa institución.
1.2.1. Libre e de Código Aberto
O de "código aberto" converteuse nun termo moi discutido nalgúns círculos. Para aqueles que están fora da cultura tecnolóxica é difícil de entender o poderosa en que se converteu esta idea, e como cambiou para sempre o mundo do desenvolvemento de software A idea en si mesma e simple: código aberto simplemente significa que os usuarios teñen acceso ao código fonte do software Podemos ollar o que hai por debaixo, ver como funciona o software, argallar con el, compartilo con outros, ou usar partes del no teu propio produto
Entón, porque é isto importante? Primeiramente, o software libre está en liña cos valores de liberdade da comunidade académica, a revisión dos colegas e a compartición do saber. Do mesmo xeito que calquera pode descargar e usar Moodle libremente, os usuarios poden escribir novas funcionalidades, corrixir erros, mellorar o seu funcionamento, ou simplemente aprender vendo como outra xente solucionou un problema de programación.
En segundo lugar, ao contrario dos caros CMS's privativos que requiren pagos de licenzas e contratos de mantemento, descargar Moodle non custa, e podes instalalo en tódolos servidores que queiras. Ninguén te pode forzar a actualizar o sistema, agregar novas funcionalidades que non queres ou dicirche cantos usuarios podes ter. Non poden usurparlle aos usuarios o seu código fonte, e se Martin Dougiamas decidise parar o desenvolvemento de Moodle, hai unha comunidade de desenvolvedores coa suficiente adicación como para manter o proxecto en marcha.
1.2.2. Filosofía Educativa
A experiencia de Martin no campo da educación levouno a adoptar o construcionismo social como o núcleo da teoría que subxace detrás de Moodle. Isto é revolucionario, pois a maioría dos sistemas CMS foron construídos arredor de conxuntos de ferramentas, non pedagoxía. A maioría dos sistemas CMS comerciais están centrados nas ferramentas, mentres que Moodle está centrado na aprendizaxe.
O construcionismo social está baseado na idea de que as persoas aprenden mellor cando están inmersas nun proceso social de construción de coñecemento através do acto de construír algún obxecto para os outros. Esa é unha frase empaquetada, por iso imos desmenuzala un pouco. O termo "proceso social" indica que a aprendizaxe é algo que facemos en grupos. Dende este punto de vista, a aprendizaxe é un proceso de negociación de significados nunha cultura de obxectos e símbolos compartidos. O proceso de negociación de significados e a utilización de obxectos compartidos é un proceso de construción de coñecemento. Non somos lousas en branco cando entramos no proceso de aprendizaxe. Temos que probar novas formas de aprendizaxe contra as nosas vellas crenzas e incorporalas ás nosas estruturas de coñecemento existentes. Parte do proceso de análise e negociación inclúe a creación de obxectos e símbolos cos que outros terán que interactuar. Creamos obxectos e, á súa vez, negociamos cos outros para definir o significado deses obxectos, en termos dunha cultura de entendemento compartido.
Logo, cal é a relación de todo isto con Moodle? A primeira indicación está na interface. Mentres que os CMS's centrados nas ferramentas fornécennos dunha listaxe de ferramentas como a súa principal interface, o Moodle constrúe as ferramentas nunha interface que fai a tarefa da aprendizaxe o seu punto principal. Podemos organizar o noso curso Moodle por semana, tópico, ou cun modelo social. Asemade, mentres que outros CMS's dan cobertura a un modelo de contidos que anima aos instrutores a subir grandes cantidades de contido estático, Moodle pon o foco en ferramentas para discusión e compartición de obxectos. O obxectivo non está en dar información; está en compartir ideas e atraer aos/ás estudantes á construción de coñecemento.
A filosofía de deseño de Moodle fai desta un paquete único, atractivo para o profesor, que representa a primeira xeración de ferramentas educativas verdadeiramente úteis.
1.2.3. Comunidade
Moodle dispón dunha comunidade grande e activa de xente que están a usar o sistema e desenvolvendo novas características e melloras. Podes acceder a esta comunidade en http://moodle.org/ e darte de alta no curso Using Moodle. Alí, atoparás xente que está máis que disposta a axudar aos novos usuarios a iniciarse en Moodle, a resolver problemas e usalo eficazmente. Na data na que se está a escribir este libro, hai máis de 300,000 usuarios rexistrados en Moodle.org e máis de 30,000 sitios Moodle repartidos por 195 países. Ademais, a comunidade global traduciu Moodle a máis de 70 linguas
A comunidade Moodle ten sido indispensable para o éxito do sistema. Con tantos usuarios a nivel global, sempre hai alguén que pode dar unha resposta a unha cuestión ou a dar consello. Ao mesmo tempo, os desenvolvedores de Moodle e os usuarios traballan xuntos para asegurar a calidade, engadir novos módulos e características, e suxerir novas ideas para desenvolver. Martin e o seu equipo principal son os responsables de decidir que características son suficientemente maduras para as versións oficiais e cales serán as seguintes. Debido a que os usuarios son libres de experimentar co software, moita xente usa e proba novas características, actuando así como un longo departamento de control de calidade.
Estas tres vantaxes—código aberto, filosofía educativa, e comunidade—fan de Moodle único dentro do espazo dos CMS's.
No resto do libro, falaremos de como podemos usar as moitas posibilidades que ofrece Moodle para mellorar a túa práctica educativa, e fornecer aos teus estudantes dun contorno potente de aprendizaxe.
Capítulo 2. Conceptos básicos de Moodle
Neste capítulo, abordaremos os conceptos básicos da interface de Moodle e algunhas das opcións que tes á hora de configurar un curso. Logo, comezaremos a engadir contido ao teu primeiro curso Moodle.
2.1. Comezando
Como mencionamos no Capítulo 1, Moodle é unha ferramenta baseada na web á cal podes acceder através dun navegador web. Isto significa que para usar Moodle, precisas dun computador cun navegador de internet e unha conexión á Internet. Tamén precisarás do enderezo web (chamado Localizador Uniforme de Recursos - Uniform Resource Locator, ou URL) dun servidor executando Moodle. Se a túa institución educativa ofrece Moodle como servizo, terá Moodle configurado e executándose. Poderás, xa que logo, conseguir o enderezo web do servidor do administrador do sistema. Se non tes acceso a un servidor con Moodle instalado, e queres configurar o teu particular, podes descargar o paquete Moodle do enderezo http://moodle.org/.
2.1.1. A Interface Moodle
Cando visites por primeira vez o teu sitio web Moodle, verás a páxina principal coas novas do sitio e os cursos nos que estás a ensinar ou nos que estás enrolado (ver Figura 2-1). Figura 2-1. Páxina principal de Moodle
Figura 2-1. Páxina principal de Moodle
Tómate un momentiño e familiarízate coa interface. Moodle usa unha serie de convencións de interface ao longo de todo o sistema. A información importante preséntase habitualmente no centro da pantalla. Na banda esquerda da pantalla verás varios bloques con listas dos cursos aos que se pode acceder e con novas do sitio. Hai un certo número de bloques úteis instalados por defecto nun servidor Moodle. O administrador do teu sistema pode instalar opcionalmente bloques adicionais para engadir unha funcionalidade diferente.
2.1.2. Linguas
Na esquina superior dereita, poderás ver un menú despregable con opcións de linguas No mes de Setembro de 2007, Moodle xa fora traducido a máis de 70 linguas pola comunidade de desenvolvemento. O número de linguas é hoxe en día tan grande, que Moodle só carga unha lingua por defecto. O administrador do teu sistema pode descargar paquetes de linguas adicionais para fornecer ao sitio con novas linguas Moodle tamén inclúe soporte a UTF-8, un estándar para amosar conxuntos de caracteres non-latinos, como son os caracteres chineses ou arábigos. As posibilidades que ofrece Moodle respecto das linguas pode ser útil para a aprendizaxe de linguas estranxeiras ou para dar cobertura a estudantes de diferentes países.
Calquera que use Moodle pode seleccionar a lingua na cal aparecerán as etiquetas e instrucións de Moodle. Por exemplo, se elixes ver o sitio en noruegués, as etiquetas e os arquivos de axuda serán traducidos a esa lingua Moodle non traduce automaticamente o contido xerado polo usuario —como as mensaxes de foros—, mais é posible crear contido multilinguaxe (ver Capítulo 3).
Podes escoller a configuración de lingua para a páxina principal e para cada curso que visites. Como instrutor, podes tamén forzar aos/ás estudantes a usar unha lingua determinada. Esta é unha característica interesante se estás a impartir un curso de linguas e queres que o curso enteiro estea nesa lingua Ou podes confundir a propósito aos teus alumnos escollendo unha lingua realmente rara e facerlles adiviñar que significa todo.
O administrador do sistema pode decidir non amosar o menú despregable de linguas da páxina principal. Se queres cambiar de lingua e ves que non podes, deberás contactar co administrador do teu sistema.
2.1.3. Documentación e Sistema de Axuda de Moodle
Ao longo de todo o sitio Moodle, verás un signo de interrogación dentro dun círculo amarelo. Iso é unha ligazón ao extenso sistema de axuda de Moodle. Aínda que non o deberías necesitar con moita frecuencia despois de ler este libro, a comunidade traballou duro para ofrecerche un sistema de axuda que está conectado co que estás a facer nese momento concreto.
Cando premes na icona do signo de interrogación, aparecerá unha ventá emerxente co arquivo de axuda para o elemento sobre o que estás a preguntar (ver Figura 2-2). Despois de ler o arquivo de axuda, podes pechar a ventá co botón “Pechar esta xanela” ou ir a outros arquivos de axuda premendo na ligazón “Índice de todos os ficheiros de axuda”. Despois disto, poderás seleccionar calquera arquivo de axuda de calquera lugar dentro do sistema de axuda.
Figura 2-2. Un arquivo de axuda
Ademais do sistema de axuda, se abriches sesión como profesor ou administrador, atoparás unha ligazón “Documentos de Moodle para esta páxina” ao pé de cada páxina. Premendo nesa ligazón levarache á páxina correspondente de http://docs.moodle.org/. Os Moodle Docs son a documentación de Moodle, escrita pola comunidade de Moodle.
2.2. Creando unha conta de usuario
Xusto enriba da lista de selección de lingua, verás unha ligazón que di “Acceso”. Preme na ligazón e Moodle levarache á páxina de inicio de sesión, como se mostra na Figura 2-3. O teu nome de usuario e contrasinal dependerá de como configurou o sistema o seu administrador. Moodle ten un conxunto de opcións para a autenticación do usuario, que inclúe o autorexistro através de correo electrónico, onde creas a túa propia conta. Se estás a iniciar sesión nun servidor que está a executar a túa universidade ou departamento, pregunta ao administrador de Moodle para ver se precisas crear unha conta. A medida que medra o uso de Moodle, máis e máis institucións están a crear contas automaticamente para todos os seus usuarios, polo que é probable que teñas xa un nome de inicio de sesión.
Figura 2-3. Inicio de sesión
Se precisas crear a túa propia conta:
1.Preme no botón “Crear unha nova conta”.
2.Enche o formulario para a nova conta, escollendo un nome de usuario e un contrasinal por ti mesmo (ver Figura 2-4).
3.Introduce un enderezo válido de correo electrónico. O sistema enviarache un correo-e para que confirmes a túa conta. Non poderás iniciar sesión de novo ata que confirmes a túa conta.
4.Preme no botón “Crear a miña nova conta”.
5.En poucos minutos, deberías recebir un correo-e na conta de correo que especificaches no formulario.
6.Preme na ligazón do correo-e (ou cópiaa e pégaa na barra de enderezos do teu navegador) para confirmar a túa conta.
Figura 2-4. Nova conta
Xa tes unha conta verificada. A túa conta non está automaticamente asociada cos cursos que estás a impartir. O máis seguro é que o administrador do teu sistema te asigne un papel de profesor nos cursos que estás impartindo.
2.2.1. Editando o teu perfil de usuario
Esta sección cobre as seguintes destrezas MTC (Moodle Teacher Certificate – Certificado de Profesor Moodle): 7.2 Perfís
Unha vez que confirmaches exitosamente a túa conta e iniciaches sesión, encontrarasche outra vez na páxina principal. Se miras na esquina superior dereita, verás que a ligazón de inicio de sesión cambiou. Agora pon “Xa está identificado como” e o nome que teñas, destacado como unha palabra na que podemos premer. Fai clic sobre o teu nome.
Moodle levarache á túa páxina de perfil persoal, parecida a que amosamos na Figura 2-5. Verás un resumo do teu perfil e a última vez que iniciaches sesión. Na parte superior do resumo do teu perfil verás unha serie de pestanas. Se esta é unha nova conta, verás tres pestanas: Perfil, Editar perfil e Blogue Así como comeces a participar en foros e outras actividades, aparecerán outras pestanas que te darán acceso ás túas contribucións no sitio web.
Figura 2-5. Un perfil
Baixo o resumo do teu perfil hai botóns para cambiar o teu contrasinal e para abrir a ventá de mensaxes. (Falaremos de mensaxería no Capítulo 5.)
Tomémonos un momento e editemos o teu perfil para configurar a páxina e axudar a outra xente a coñecerte.
Para editar o teu perfil:
Figura 2-6. Editando un perfil
1.Selecciona a pestana “Editar perfil” na túa páxina de perfil persoal. A páxina de edición do perfil será como a que se mostra na Figura 2-6. As opcións de perfil coas estrelas vermellas próximas a elas son campos obrigatorios; deben conter datos para que se poda validar o formulario.
Na parte dereita do teu formulario de perfil, verás un botón “Mostra avanzada”. Hai unha serie de opcións de perfil que están ocultas por omisión. Estas non acostuman a cambiarse con frecuencia, e poden ser un pouco confusas para un novo usuario. Na descrición das opcións que relatamos máis abaixo, marcamos as opcións avanzadas cun asterisco.
2.Se o desexas, podes cambiar o nome e apelidos que o sistema almacenou para ti.
3.Podes editar calquera dos seguintes campos:
Enderezo de correo electrónico
Asegúrate de que este é un enderezo que visitas frecuentemente e que é correcto. Moodle ten moitas características importantes relacionadas co correo electrónico, que non quererías perderte porque o teu enderezo está mal escrito ou non é un enderezo que abras con frecuencia.
Ver correo
Podes escoller quen pode ver o teu correo electrónico. As túas posibilidades son ocultar o teu enderezo a todo o mundo, permitir que o vexa só a xente enrolada nos teus cursos, ou amosalo a todo aquel que inicie sesión no sitio web. Se escolles ocultar o teu enderezo de outra xente, non te poderán enviar ningún correo-e directamente dende Moodle.
Correo electrónico activado
Esta escolla desabilitará ou habilitará a capacidade de Moodle para enviar correo-e ao enderezo que tes no teu perfil. Se non queres recebir nunca correo electrónico de Moodle, desabilita o teu enderezo de correo electrónico aquí.
Formato de correo electrónico*
Aquí podes seleccionar se o correo-e enviado por Moodle é formatado usando HTML ou é enviado en texto plano. A maioría dos clientes de correo-e poden recebir e amosar apropiadamente correo-e HTML, aínda que esta poida ser unha configuración que teñas que habilitar nas túas preferencias de correo electrónico. Se tes unha conexión lenta, ou simplemente prefires o teu correo-e en texto plano e simple, a opción Formato de texto plano será unha boa escolla.
Subscrición automática nos foros*
Os foros de Moodle son unha potente ferramenta de comunicación para as clases. Falaremos con máis detalle sobre os foros no Capítulo 5. Polo de agora, é suficiente con mencionar que tes a opción de “subscribirte” a foros, o cal significa que recibirás na túa conta de correo electrónico as novas mensaxes do foro. Este é un bo xeito de manterte ao corrente do que pasa no teu curso sen ter que iniciar sesión nel e entrar nos foros cada día. Naturalmente, se as túas discusións fanse profusas, acabarás recibindo moito correo-e, pero polo menos non será correo lixo.
Rastrexar foro*
Se elixes habilitar o rastrexo de foros, Moodle destacará as mensaxes engadidas dende a última vez que liches ese foro. Este é un xeito eficaz de identificar rapidamente novo contido nun foro.
Cando está a editar un texto*
Esta opción permíteche escoller se queres usar o editor nativo HTML de Moodle ou usar texto plano. O editor HTML de Moodle é unha forma doada de introducir texto con formato no teu curso. Falaremos de como funciona especificamente no Capítulo 3.
Ajax e JavaScript*
Ajax é un conxunto de ferramentas de programación que habilita as interfaces web dinámicas. Os desenvolvedores de Moodle están comezando a experimentar con novas técnicas de interface para facer Moodle máis doado de usar. Se as opcións non están dispoñibles, o administrador do teu sistema aínda no habilitou a interface experimental Ajax.
Lector de pantalla*
Seleccionar esta opción permítelle a Moodle saber que estás a usar un lector de pantalla. No futuro próximo, isto cambiará a configuración das páxinas de Moodle para facer máis doado interaccionar con Moodle ao lector de pantalla.
Zona horaria
A configuración da zona horaria pode ser moi importante, especialmente se estás a traballar cunha audiencia internacional ou se vas a estar viaxando. Asegúrate de poñer a opción zona horaria á túa hora local, non á hora local do servidor.
Jason: Eu case me perdín un mitin porque non configurei apropiadamente a miña zona horaria. O servidor Moodle que estabamos a usar estaba noutro país e eu deixara a configuración do meu perfil coa hora local do servidor. O mitin estaba para as 11 p.m., o cal me parecía bastante estraño Logo dinme conta de que tiña posta unha zona horaria errada. Cando cambiei a configuración, dinme conta de que o mitin estaba previsto para as 8 a.m. pola miña hora!
Idioma preferido
Configurar a túa lingua aquí, fai dela a lingua por omisión para todas as páxinas.
Descrición
A caixa “descrición” ofréceche un lugar no que contarlle á túa comunidade Moodle un pouquiño acerca de ti. Se non te sentes a gusto escribindo unha descrición, escrebe simplemente un espazo aquí, para así poder validar o formulario.
4.Os restantes campos opcionais permítenche incluír detalles persoais sobre ti mesmo, incluíndo a túa foto ou imaxe representativa, e información de contacto. A túa foto aparecerá coas túas mensaxes nos foros, no teu perfil e na páxina de participantes.
5.Cando remates, preme no botón “Actualizar perfil” que hai ao pé da páxina.
Para cargar unha nova foto:
1.Prepara a imaxe que queres usar converténdoa ao formato JPG ou PNG se non o fixeches xa. Deberá ocupar menos que o máximo tamaño de carga.
2.Preme no botón “Examinar...” e localiza a imaxe que xa preparaches. A continuación preme en “Abrir” no cadro de diálogo.
3.Preme no botón “Actualizar perfil” ao pé da páxina. Moodle recortará a imaxe para darlle unha forma cadrada e reducila a un tamaño de 100x100 píxeles
4.Introduce unha descrición da túa imaxe para o proveito de calquera que use un lector de pantalla.
Moodle ofréceche varias formas de personalizar da túa experiencia e compartir información sobre ti mesmo con outra xente. O teu perfil quedará ligado ás túas mensaxes nos foros e outras contribucións arredor do sitio web. A imaxe do teu perfil persoal será a túa icona, polo que escolle algo que represente quen es no sitio Moodle ou unha toma da túa parte boa.
Agora botemos unha ollada ao curso, a característica organizativa principal de Moodle.
2.3. Unha primeira ollada a un curso
Á esquerda da páxina principal, verás o bloque Categorías de curso, o cal inclúe unha lista de todos os cursos nos que estás a impartir clase ou no que te tes inscrito como estudante, como se mostra na Figura 2-7. Podes acceder aos teus cursos premendo no nome do curso no bloque.
Figura 2-7. O bloque Categorías de curso
Comecemos pola esquina superior esquerda da páxina do curso, como se mostra na Figura 2-8. Alí verás o nome do teu curso tal e como foi introducido cando se creou o curso. O administrador do teu sistema ou ben editou o nome do teu curso a man ou ben tomouno da base de datos de cursos da túa institución (Le a Sección 2.3.2 máis adiante neste capítulo se precisas cambiar o nome).
Figura 2-8. Páxina dun curso
Baixo o nome do curso hai unha barra de navegación que contén os nomes (en forma de ligazón) das páxinas polas que vas pasando a medida que navegas polo curso. Frecuentemente, a mellor forma de voltar á túa páxina de curso é premendo no nome corto do curso na barra de navegación. Por exemplo, na Figura 2-8, terías que premer sobre SEI para voltar á páxina principal do curso dende outra páxina do mesmo.
Debaixo da barra de navegación hai tres columnas. As columnas da esquerda e da dereita conteñen bloques de ferramentas, mentres que a columna central aloxa o contido e as actividades do teu curso. O bloque de arriba á esquerda é o bloque “Persoas”. Aquí, ti e mailos teus estudantes podedes ver o perfís individuais doutros participantes do curso e comprobar quen é membro dos grupos de traballo de estudantes.
Baixo o bloque “Persoas” está o bloque “Actividades”. A medida que vas engadindo foros, cuestionarios, tarefas e outras actividades ao teu curso, os tipos de actividades iranse engadindo aquí. Ao premer no tipo de actividade, os estudantes poden ver tódalas actividades dese tipo que están dispoñibles para eles. Por exemplo, se puxeses un cuestionario por semana, cada sección de contido amosaría un cuestionario, e se premeses na ligazón Cuestionarios no bloque Actividades, amosaría a lista de tódolos cuestionarios do curso.
A continuación, na columna esquerda, está o bloque “Busca nos foros”, do que falaremos no Capítulo 5. No momento de escribir este libro, está en desenvolvemento a posibilidade de busca en todo o sitio web.
Debaixo do bloque “Busca nos foros” está o bloque “Administración”. Asumindo que che teñan asignado o papel de profesor, atoparás ligazóns para configurar as opcións do teu curso, asignar papeis, levar a cabo copias de seguranza do curso, e xestionar as calificacións dos estudantes no bloque Administración (ver Figura 2-9). Neste capítulo, falaremos das dúas primeiras ferramentas, “Activar edición” e “Configuración”, e abordaremos o resto en detalle así como vaian xurdindo ao longo do libro.
Figura 2-9. bloque Administración
A columna da dereita inclúe tres bloques que informan sobre a actividade no curso. O bloque “Últimas noticias” amosa os últimos artigos engadidos ao foro de novas, como son as noticias importantes que se refiren ao tema que estás ensinando. O bloque “Próximos eventos” recolle os eventos que creaches no calendario, como os exames e as vacacións, xunto coas datas límite nos cuestionarios e tarefas. Na parte inferior do bloque atópanse ligazóns para ver a axenda e engadir novos eventos. Ademais, hai un bloque de “Actividade recente”, que enumera a actividade recente do curso, como son mensaxes de foros e arquivos cargados.
A columna central é onde está a acción. Aquí é onde podes engadir todo o contido e actividades, tales como foros, cuestionarios e as leccións ás que poderán acceder os estudantes. Antes de chegar a iso, porén, terás que tomar unha decisión sobre o formato no que presentar o teu curso.
2.3.1. Formatos de Curso
Esta sección cobre as seguintes habilidades MTC: 2.2 Formatos de Curso
A diferenza dalgúns CMS's que te forzan a usar un único formato, Moodle proporciónache unha serie de opcións para o formato xeral do teu curso. Podes elixir a orde cronolóxica do teu curso por semana, conceptualmente por tema, ou socialmente cun gran foro como o principio organizador central.
Os formatos de curso que podes escoller son:
Formato de curso LAMS
O Sistema de Xestión de Actividades de Ensinanza (LAMS) é un Sistema de Xestión de Ensinanza (Learning Management System (LMS)) que permite aos profesores utilizar un entorno de autoría baseado en tecnoloxía flash para o desenvolvemento de secuencias de aprendizaxe. LAMS integrouse con Moodle para permitir aos docentes desenvolver actividades LAMS dentro dun curso Moodle. Este formato de curso fai de LAMS fundamental para o curso, mostrando só a interface LAMS. Se estás interesado no uso de LAMS, consulta ao administrador do teu sistema para ver se ten instalado e configurado LAMS. Moi poucas institucións usan LAMS, xa que duplica a maior parte da funcionalidade de Moodle.
Figura 2-10. Páxina de curso en formato social
Formato SCORM
O Modelo de Referencia de Obxectos de Contido Compartible (Sharable Content Object Reference Model - SCORM) é un estándar de empaquetamento de contidos. Os paquetes SCORM son bloques de contido autónomos e actividades JavaScript que poden enviar datos a Moodle acerca dos resultados e as actuais localizacións dos estudantes. Moodle pode usar paquetes SCORM como un tipo de actividade ou como un formato de curso. Se tes un grande obxecto SCORM que desexas utilizar como un curso completo, podes seleccionar este formato de curso.
Formato social
O formato social está baseado nun único foro para todo o curso, como se mostra na Figura 2-10. É útil para cursos menos formais ou para usos non lectivos, como pode ser o mantemento de departamentos.
Formato de temas
Cando creas un curso usando o formato de temas, comezas escollendo o número de temas que vas cubrir. Moodle crea unha sección para cada tema, como se mostrou previamente na Figure 2-8. Podes engadir contido, foros, cuestionarios e outras actividades a cada sección temática. Se o deseño do teu curso está orientado aos conceptos, e os estudantes van estar traballando sobre un rango de conceptos mais non de acordo a unha temporización fixa, entón esta é unha boa escolla.
Formato semanal e CSS sen táboas
Con este formato, especificas unha data de comezo do curso e o número de semanas que durará o mesmo. Moodle creará unha sección para cada semana do curso, como se mostra na Figura 2-11. A semana actual estará en modo resaltado. Podes engadir contido, foros, cuestionarios, etc., na sección correspondente a cada semana. Se queres que tódolos estudantes traballen nos mesmos materiais ao mesmo tempo, entón este é un bo formato a escoller.
A variante CSS sen táboas do formato semanal amosa o formato de curso semanal sen usar táboas para o deseño da páxina do curso. Isto mellora a accesibilidade do formato, mais os navegadores vellos poden ter problemas para mostralo correctamente.
Figura 2-11. Páxina de curso en formato semanal
Para definir o formato de curso:
1.Preme en Configuración no bloque Administración.
2.Selecciona o formato de curso do menú despregable xusto debaixo do resumo do curso (ver Figura 2-12).
3.Introduce os parámetros para o teu curso:
Para o formato semanal, define a data de inicio do curso e o número de semanas.
Para o formato de temas, define o número de temas.
Para o formato social, define a data de inicio do curso. Non debes preocuparte polo número de semanas ou temas.
Figura 2-12. Editando a configuración do curso
Moodle permite cambiar entre os formatos se che parece que un determinado formato non te vai ben. Simplemente segue as instrucións anteriores e selecciona un formato diferente. Tamén podes agregar ou quitar temas ou semanas en calquera momento. Así que non tes que preocuparte demasiado por quedarte ligado a un formato determinado antes de entender realmente o sistema.
2.3.2. Configuración do curso
Esta sección cubre as seguintes habilidades MTC: 2.1 Configuración de curso
A páxina de configuración, como se amosa na Figura 2-12, onde defines o formato do curso, tamén te da acceso a un número importante de opcións do curso. Verás que é importante tomarse un momento para revisar as definicións para o teu curso a fin de garantir que se comporta da forma en que desexas que o faga.
Para cambiar a configuración dos teu cursos:
1.Preme en Configuración no bloque Administración da páxina do teu curso.
2.Revisa cada unha das opcións xerais para asegurarte de que son as correctas para o teu curso:
Categoría
O administrador do teu sistema pode que teña creado categorías de curso, como son etiquetas de departamento ou facultade, para axudar aos estudantes e profesores a atopar os seus cursos. Dependendo en como estea configurado o teu sistema, poderás estar capacitado para categorizar o teu curso por departamento, tema ou outro principio organizativo.
Só terás esta opción de cambiar a categoría se che foi asignada a capacidade apropiada. (Abordaremos o tema dos papeis e capacidades no Capítulo 4.)
Nome completo
Este é o nome que aparece na parte superior da cabeceira de cada páxina do teu curso e tamén na páxina de listaxe de cursos. O nome debe ser o suficientemente descritivo para que os estudantes poidan identificar facilmente o curso no que están traballando, mais non debería ser demasiado longo. Por exemplo, estará mellor “Inglés 400—Beowulf” do que “ING400—Beowulf e os poemas épicos do mundo antigo”.
Nome abreviado
Define aquí a abreviatura oficial do teu curso. Moitos estudantes recoñecen "FOL" pero non “Formación e Orientación Laboral”. O nome abreviado tamén aparece na barra de navegación na parte superior da páxina.
Número de identificación do curso
O número de identificación do curso úsase para fornecer dunha ligazón entre Moodle e os sistemas de datos da túa institución. A maioría dos Sistemas de Información Estudantil (Student Information Systems (SIS)) teñen un único identificador para cada curso. Moodle ten o seu propio e único identificador, o cal é diferente do número de identificación do SIS. Moodle usa este campo para almacenar o número de identificación único do SIS, polo que Moodle saberá de que curso está a falar o SIS cando se sincronizan cursos e inscricións.
Resumo
O resumo aparece na páxina de listaxe de cursos. Un bo resumo dun parágrafo axudará a comunicar a esencia do teu curso aos teus estudantes.
Formato
Aquí é onde podes definir o formato do curso tal e como foi xa explicado máis arriba.
Número de semanas ou temas
Usa isto para definir o número de seccións que terá o teu curso. Se precisases cambiar isto máis tarde, poderás facelo. Incrementar o número levará á adición de seccións no final da páxina do teu curso; a redución do número resultará na eliminación de seccións dende o pe da túa páxina, e calquera contido que haxa nelas será agochado.
Data de inicio do curso
A data de inicio é o día a partir do cal o curso estará activo. Se estás a usar un formato semanal para o curso, a primeira semana dará inicio na data que teñas definido aquí. A data de comezo tamén é utilizada en informes do curso como o día máis cedo no que poderás obter “logs”, información sobre actividade e informes de participación. En xeral, se o teu curso ten unha verdadeira data de inicio, entón ten sentido definir esa data, sen importar o formato de curso que estás a empregar.
Seccións ocultas
Cando agochas unha sección de tema para impedir aos teus alumnos que vaian máis alá de onde queres que cheguen polo momento, podes escoller mostrar o título da sección ou simplemente agochar o tema completamente. Mostrar os títulos das seccións agochadas da aos teus alumnos unha folla de ruta para os próximos temas ou semanas, polo que é probablemente unha boa idea deixar isto na súa configuración predeterminada.
Noticias para visualizar
Utiliza esta opción para determinar o número de noticias do curso amosadas na súa páxina.
Mostrar todas as cualificacións
Esta opción permíteche seleccionar se os estudantes poden ver as cualificacións. Se optas polo Non, iso non impedirá aos profesores rexistrar as cualificacións, simplemente impide velas aos estudantes.
Mostrar informes de actividade
Esta opción permite aos estudantes ver o seu historial de actividade no teu curso. Isto é útil se desexas que os teus estudantes comproben o seu nivel de participación no mesmo.
Tamaño máximo de transferencia
Esta opción limita o tamaño dos arquivos que ti ou os teus alumnos suben ao teu curso. O administrador do teu sistema é o que define o tamaño máximo para o sistema, mais podes escoller poñer o límite máis baixo que o máximo do sistema se queres. Tamén podes limitar aínda máis o tamaño dos ficheiros que os teus estudantes poderán subir como aportación a tarefas ou a outras actividades (Abordarémolas así como vaian xurdindo ao longo do libro).
É este un metacurso?
Un metacurso inscribe automaticamente aos participantes noutros cursos “fillos”. Esta característica pode encher moitos cursos a partir dunha soa inscrición ou un curso a partir de moitas inscricións. Por exemplo, supoñamos que un curso determinado é parte dun programa (metacurso). Cada vez que un estudante se inscribe neste curso (ou se da de baixa del), este quedará inscrito (ou dado de baixa) de calquera metacurso asociado a ese curso.
Non podes designar un curso como metacurso se xa tes inscrito estudantes nel. Se desexas cambiar un curso a metacurso, terás que dar de baixa a tódolos estudantes primeiro, e logo definir o curso como un metacurso e escoller os cursos “fillos” dende os cales o metacurso traerá os estudantes inscritos.
Papel predefinido
O papel predefinido asígnase a todo aquel que se inscribe no teu curso, a non ser que se lles conceda outro papel. Abordaremos o tema dos papeis no Capítulo 4.
3.Selecciona as opcións de inscricións:
Plugins de inscrición
Moodle posee unha serie de métodos para a xestión da inscrición nos cursos, chamados plugins de inscrición, que abordaremos no Capítulo 16. Esta opción permíteche escoller un plugin de inscrición interactiva, como é a inscrición interna ou o PayPal. O teu sistema ben pode usar un plugin de inscrición non interactiva, e en tal caso esta opción non ten efecto. Recomendamos que deixes esta opción no seu valor predeterminado e deixes a escolla para o administrador do teu sistema.
Curso con inscrición
Esta opción determina se un usuario pode autoinscribirse no teu curso. Tamén podes limitar as inscricións a un certo rango de datas.
Período de inscrición
Esta opción especifica o número de días nos que un/unha estudante está inscrito dentro dun curso, comezando polo día no que se inscribe. Se defines esta opción, os estudantes serán dados de baixa automaticamente despois de transcorrido o tempo especificado. Esta opción é útil para impartir cursos de formación continuada que non teñan unha data específica de comezo ou finalización.
Ten moito coidado cando definas o período de inscrición. Jason: Cando comecei a usar Moodle por primeira vez, pensei que o Período de inscrición significaba o tempo que un estudante tiña que estar inscrito nun curso, non canto estaría inscrito nel. Despois de 14 días, centos de estudantes foron de súpeto dados de baixa dos seus cursos, causando dores de cabeza durante semanas.
4.Selecciona as opcións de Notificación de vencemento da inscrición para determinar se se notificará aos usuarios de que a súa inscrición vai expirar, e o limiar de notificación que se lles dará.
5.Selecciona as opcións de grupos:
Modo de grupo
Moodle pode crear grupos de estudantes. Abordaremos os grupos extensivamente no Capítulo 4. Polo de agora, tes que decidir se os teus estudantes estarán organizados por grupos e, se fose así, se os grupos traballarán independentemente ou se poderán ver o traballo dos outros grupos.
Forzar
Podes definir o modo de grupos separadamente para moitas actividades ou forzar que o modo de grupos estea definido ao nivel de curso. Se todo dentro dun curso vai ser feito como parte dun grupo, ou se estás impartindo para grupos de estudantes nun curso en tempos diferentes para cada grupo, entón probablemente quererás forzar o modo de grupos para facer a xestión do curso máis doada. Forzar o modo de grupos ao nivel de curso anula a configuración de grupos para cada actividade individual. Se forzaches o modo de grupo, toda actividade no curso terá definido ese modo de grupo.
6.Selecciona as opcións de dispoñibilidade:
Dispoñibilidade
Usa esta opción para controlar o acceso dos estudantes ao teu curso. Podes facer que un curso estea ou non estea dispoñible a estudantes sen afectar o teu propio acceso. Esta é unha maneira de agochar cursos que non están aínda listos para o acceso público ou para agochalos ao final do semestre mentres calculas as cualificacións finais.
Chave de inscrición
A chave de inscrición dun curso é un código que cada estudante ten que introducir para autoinscribirse nun curso. A chave impide que estudantes que non pertencen á túa clase accedan ao teu curso Moodle. Crea aquí a chave e dálla aos/ás teus/túas alumnos/as cando queiras que se inscriban no teu curso Moodle. Necesitarán usar a chave só unha vez: cando se inscriban.
Acceso como convidado
Podes elixir permitir aos convidados a que accedan ao teu curso, sexa cunha chave de inscrición ou sen ela. Os convidados so poden ver o teu curso ou materiais de curso; non poden enviar mensaxes aos foros, resolver cuestionarios ou presentar tarefas.
Custo
Se estás a usar un método de inscrición interactivo tal como PayPal, podes introducir aquí o custo do curso. Os estudantes deberán efectuar o pago do curso antes de inscribirse no curso.
7.Elixe se queres forzar o idioma. Se fas isto, os teus estudantes non poderán cambiar de idioma dentro do curso.
8.Unha vez teñas rematado as túas seleccións, preme no botón “Gardar modificacións”.
2.3.3. Modo de Edición
Esta sección aborda as habilidades MTC seguintes: 3.1 Xestión de bloques
Agora que te decidiches por un formato e unha configuración determinada para o teu curso, botaremos unha ollada a como engadir contido. Para comezar o proceso, tes primeiro que activar a edición (ver Figura 2-13), o cal permitirache engadir recursos e actividades ao teu curso. Na parte superior dereita da páxina de calquera curso no que esteas a impartir, verás un botón etiquetado como “Activar edición”. Ao premer neste botón apareceranche un bo número de opcións.
Figura 2-13. Páxina de curso coa edición activada
Comezando pola parte superior da pantalla, vexamos que podes facer despois de activar a edición. No comezo de cada sección, verás unha icona con forma de man collendo un bolígrafo. Cando premes nela, aparecerache un área de texto de Resumo. Podes usar esta para titular e resumir cada tema ou sección semanal do teu curso. Deberías restrinxir o resumo a unha ou dúas frases para cada bloque, para evitar facer demasiado longa a páxina principal. Preme en “Gardar modificacións” cando remates de engadir o teu resumo. Podes voltar máis tarde e facer modificacións premendo de novo na icona da man-con-bolígrafo.
Debaixo do título de cada bloque e adxacente á ligazón do Foro de novas verás as iconas descritas na Táboa 2-1.
Icona
Función
Amosa ou agocha un elemento. Se queres manter un elemento no teu curso, mais non queres que os teus estudantes o vexan, podes usar isto para ocultárllelo.
Eliminar elemento. Elimina o elemento ou bloque do teu curso. Os recursos e as actividades eliminaranse permanentemente; os bloques poden ser engadidos de novo usando o menú de Bloques.
Mover elemento. Premendo nela permitirache mover un elemento a outra sección na columna central do curso.
Move cara á dereita ou á esquerda. Podes mover bloques cara ás columnas dereita ou esquerda. Tamén podes usar esta icona para facer un sangrado dos elementos na columna central.
Mover cara arriba ou abaixo. Move elementos cara arriba ou cara abaixo nas súas respectivas columnas.
Táboa 2-1. Iconas
Usa estas iconas por todo o Moodle para personalizar a interface de acordo ás túas necesidades.
Ademais das iconas para a manipulación de bloques e actividades, cada sección da columna central ten dous menús despregables. Á esquerda, o menú etiquetado como “Engadir un recurso...” ofréceche ferramentas para engadir contido como poden ser páxinas web ou ligazóns a sitios web. Á dereita, o menú “Engadir unha actividade...” ofréceche a posibilidade de engadir actividades como son os foros, os cuestionarios, as leccións e as tarefas.
O menú “Engadir un recurso...”, como se mostra na Figura 2-14, dáche acceso a ferramentas para engadir contido. Hai varias maneiras coas que podes crear contido dentro de Moodle ou ligazóns a contido que subiches ao curso. Falaremos brevemente de cada unha destas ferramentas agora, e abordarémolas en profundidade no capítulo seguinte:
Figura 2-14. Menú “Engadir un recurso...”
Inserir unha etiqueta
Podes usar etiquetas para organizar as seccións na páxina do teu curso. O único que fan e crear unha etiqueta dentro do tema ou sección semanal.
Elaborar unha páxina de texto
Aquí podes crear unha simple páxina de texto. Non ten opcións de ningunhas de formato para o texto, pero é a ferramenta máis simple.
Elaborar páxina web
Se queres máis opcións de formato, podes compoñer unha páxina web. Se elixiches usar o editor HTML no teu perfil persoal, podes crear unha páxina simplemente como o farías usando un procesador de texto. Senón é así, deberás coñecer o código HTML para a maior parte do proceso de darlle formato.
Ligazón a un ficheiro ou sitio web
Se queres cargar a documentación do teu curso noutro formato, podes gardalos en Moodle e dar un acceso fácil a eles para os teus estudantes. Podes tamén crear doadamente ligazóns a outros sitios web fora do teu curso Moodle.
Mostrar un directorio
Se subes moito contido ao teu curso, pode que desexes organizalo en directorios. Despois podes mostrar os contidos do cartafol completo no canto de crear ligazóns individuais para cada elemento.
Engadir un paquete de contido IMS
Os paquetes de contido IMS son recursos empaquetados nunha especificación acordada, a miúdo con navegación interna.
O menú “Engadir unha actividade...”, como se mostra na Figura 2-15, permíteche engadir ferramentas interactivas ao teu curso. A maior parte deste libro está adicada a describir como traballa cada unha destas ferramentas e como aplicalas no teu curso.
Figura 2-15. Menú “Engadir unha actividade...”
A Táboa 2-2 explica moi brevemente cada ferramenta. Aprenderemos máis sobre estas ferramentas a medida que vaian aparecendo ao longo do libro.
Tipo de Actividade
Descrición
Base de datos
Unha ferramenta para crear coleccións compartidas de datos
Chat
Unha sala de chat onde a xente pode reunirse ao mesmo tempo e enviar mensaxes
Cuestionario
Un cuestionario en liña cunha variedade de tipos de cuestións, como son a escolla múltipla, verdadeiro/falso, resposta breve e emparellamento
Enquisa
Busca realimentación dos estudantes usando cuestionarios preempaquetados
Escolla
Unha simple enquisa
Foro
Paneis de discusións enlazadas—unha ferramenta potente de comunicación
Glosario
Dicionarios de termos que podes crear para cada semana, tema ou curso
Lección
Un conxunto de materiais ordenados que usa preguntas para determinar o seguinte contido que verá o estudante
SCORM/AICC
Unha ferramenta para permitir a inclusión de paquetes SCORM ou AICC (Comité de Adestramento Baseado na Informática para a Industria da Aviación - Aviation Industry Computer-Based Training Committee) no curso
Tarefas
Unha ferramenta para recoller traballo dos alumnos, xa sexan ficheiros cargados ou tarefas creadas en liña e fora dela.
Wiki
Unha páxina web editada colaborativamente
Táboa 2-2. Tipos de actividades
2.4. Engadindo contido a un curso
A estas alturas, deberás estar preguntando, “Cando poderei comezar a engadir material ao meu curso?” Temos ofrecido moita información, así que comprenderás xa algunhas das opcións dispoñibles. Pero agora é o momento de comezar a montar o teu curso.
Comecemos cun elemento de novas, para anunciar a todo o mundo que os teus materiais en liña van estar dispoñibles pronto. O foro de novas é un tipo especial de foro (para unha descrición completa dos foros, ver o Capítulo 5). É creado automaticamente cando se crea o curso por primeira vez. Tódolos participantes do curso poden ler as mensaxes, e as novas son enviadas automaticamente a todos por correo electrónico. É unha boa ferramenta para facer anuncios xerais e enviar recordatorios aos estudantes sobre tarefas a entregar en breve.
Para engadir un elemento de novas:
1.Preme na ligazón Foro de novas hacia a parte superior da páxina do teu curso.
2.Preme no botón “Engadir un tema novo”. Verás a páxina para engadir un novo tema, como se mostra na Figura 2-16.
3.Escrebe o teu novo mensaxe para a clase.
4.Preme no botón “Enviar para o foro”. Serás levado de volta á páxina do Foro de novas.
5.Preme no nome do teu curso na barra de navegación que está arriba para voltar á páxina do teu curso.
Figura 2-16. Engadir un novo tema de discusión
2.5. Resumo
Neste capítulo vimos como crear unha conta e personalizar o teu perfil. Tomamos contacto coa interface de usuario de Moodle e as súas ferramentas, e escollemos un formato de curso. No capítulo seguinte, comezaremos a engadir diferentes tipos de contido ao teu novo curso Moodle.
Capítulo 3. Creando e Xestionando Contido
Sección 3.1. Engadindo Contido a Moodle
Sección 3.2. Xestionando e actualizando os teus contidos
Sección 3.3. Prácticas eficaces con contidos
Sección 3.4. Resumo
3.1. Engadindo Contido a Moodle
Esta sección aborda as seguintes habilidades MTC: 4.1 Recursos.
O primeiro que a maioría da xente quere facer ao crear un curso en Moodle é engadir algúns contidos, como unha programación ou un curso. Como explicamos no capítulo 2, podes agregar contido ao teu curso usando o menú despregable “Engadir un recurso” nas seccións centrais do teu curso (ver Figura 2-14). Neste capítulo, imos usar todas as ferramentas no menú de recursos. Futuros capítulos abarcarán as ferramentas do menú “Engadir unha actividade”.
Lembra que precisas activar a edición para ver os menús “Engadir un recurso” e “Engadir unha actividade”.
A primeira ferramenta, "Inserir unha etiqueta," crea unha etiqueta directamente na páxina do curso. As seguintes dúas ferramentas, "Elaborar unha páxina de texto" e "Elaborar páxina web," pódense utilizar para desenvolver contido directamente en Moodle. As dúas seguintes, "Ligazón a un ficheiro ou sitio web" e "Mostrar un directorio," utilízanse para xestionar os contidos desenvolvidos noutros programas, como MS-Office (Word, PowerPoint...), OpenOffice.org (Writer, Calc, Impress...), etc. Tamén podes engadir contido doutros sitios web e aproveitar a ampla biblioteca de información dispoñible na Web. Para rematar, “Engadir un paquete de contido IMS” permíteche engadir contido preempaquetado proveniente doutros sitios que hai na Internet.
Imos comezar pola creación dunha simple etiqueta para o teu curso.
3.1.1. Inserir unha etiqueta
Esta sección aborda as seguintes habilidades MTC: 4.6.1 Etiquetas
As etiquetas permítenche engadir texto ou gráficos á páxina do teu curso. As etiquetas poden ser utilizadas para agregar banners a cursos, etiquetar seccións de recursos e actividades, ou proporcionar instrucións rápidas na páxina principal do teu curso. Para agregar unha etiqueta:
1.Preme no botón “Activar edición”.
2.Selecciona “Inserir unha etiqueta” do menú “Engadir un recurso”.
3.Crea a túa etiqueta usando o editor HTML (ver a Sección 3.1.3. Elaborar unha páxina web, para máis detalles).
4.Selecciona se queres ou non facer visible a túa etiqueta seleccionando Mostrar ou Ocultar desde o menú Visible.
5.Despois de crear a túa etiqueta, preme no botón “Gardar cambios”.
Unha vez creaches unha etiqueta, o texto completo da etiqueta aparecerá na sección na que o creaches.
Podes usar unha etiqueta oculta para proporcionar información só para outros profesores do teu curso, xa que os estudantes non son capaces de ver elementos ocultos.
Se desexas utilizar unha etiqueta para identificar a un grupo de recursos e actividades dentro dunha sección, podes sangrar os vínculos baixo a etiqueta utilizando as frechas que hai á beira do vínculo de cada recurso ou actividade. Isto dará a ese grupo unha pequena separación visual do resto de contidos.
3.1.2. Elaborar unha páxina de texto
Esta sección cobre as seguintes competencias MTC: 4.2 Editar unha páxina de texto.
Unha páxina de texto é unha única páxina de texto simple (ASCII) con pouco formateo. Podes engadir números e espazos en branco, e iso é todo.
As páxinas de texto son moi fáciles de crear:
1.Preme no botón “Activar edición”.
2.Do menú “Engadir un recurso...” selecciona “Elaborar unha páxina de texto”. Logo disto, Moodle levaranos a unha nova páxina na que poderemos editar unha páxina de texto, como se mostra na Figura 3-1.
3.Introduce un nome para a páxina de texto.
O nome que lle deas á páxina aparecerá na sección de contidos da páxina do teu curso. Os alumnos terán acceso á páxina de texto premendo sobre o ese nome. Asegúrate de dar á páxina un nome descritivo para que os alumnos saiban a que están accedendo.
4.Escrebe un resumo da páxina no campo Resumo.
5.Edita o teu texto no campo Texto completo.
6.Desprázate cara ao fondo da páxina e preme no botón "Gardar cambios".
Figura 3-1. Editar unha páxina de texto
E iso é todo.
3.1.2.1. Opcións da área Xanela
Podes escoller se as páxinas de texto e as páxinas web que creas son amosadas na mesma ventá ou nunha nova ventá.
Para amosar un recurso na mesma ventá:
1.Preme no botón Mostra avanzada na área Xanela.
2.Selecciona “Mesma xanela” do menú despregable Xanela.
3.Seleccione a opción “Mostrar os bloques do curso”. Isto amosará os bloques da túa páxina de curso en ámbolos dous lados do recurso que creaches.
Para amosar un recurso nunha nova ventá:
1.Preme no botón Mostra avanzada na área Xanela.
2.Selecciona “Nova xanela” do menú despregable Xanela.
3.Selecciona as opcións:
Permitir redimensionar a xanela
Marcar esta opción permitirá que o usuario cambie o tamaño da ventá despois de ser aberta. A menos que teñas unha razón específica para non permitir que o usuario cambie o tamaño, deberías deixar esta opción seleccionada.
Permitir desprazar a xanela1
Podes evitar que o usuario se desprace pola nova ventá. De novo, a menos que teñas unha razón específica para impedir os movementos do usuario pola xanela, deixa esta opción seleccionada.
Mostrar as ligazóns do directorio
Isto amosara a barra de Marcadores ou Favoritos do navegador do usuario.
Mostrar a barra de localización
Podes ocultar a barra de direccións e, polo tanto, a URL do sitio, na xanela emerxente, se deseleccionas este cadro.
Mostrar a barra do menú
A barra do menú é o menú do navegador que permite ao usuario configurar favoritos, imprimir, visualizar o código fonte da páxina, e outras funcións do navegador.
Mostrar a barra de ferramentas
A barra de ferramentas do navegador dispón dos botóns Atrás e Adiante, así como dos botóns Actualizar e Parar.
Mostrar a barra de estado
A barra de estado é a barra que se sitúa na parte inferior da ventá do navegador, a cal mostra a porcentaxe da páxina que leva cargado e destino da ligazón.
Largura e altura da xanela
Podes configurar o tamaño da nova xanela para facelo casar co tamaño da páxina vinculada.
3.1.2.2. As opcións comúns dun módulo
Calquera recurso pode ser agochado seleccionando Ocultar no menú despregable Visible. Isto ten o mesmo efecto que premer na icona en forma de ollo que hai adxacente á ligazón do recurso na páxina do mesmo. Outros profesores do teu curso sempre poderán ver os elementos agochados, mentres que os alumnos non poden.
Podes ocultar recursos particulares, para logo permitirlle aos estudantes que os vexan despois da lección. Os recursos para profesores podes mantelos permanentemente ocultos.
3.1.3. Elaborar unha páxina web
Esta sección cobre as seguintes competencias MTC: 2.3 Editor, e 4.3 Elaborar unha páxina web.
Engadir unha páxina de texto para o Moodle non é a única forma de engadir contidos. Co Moodle, podes empregar doadamente o editor HTML, para crear páxinas sofisticadas que poden ser visitadas en calquera navegador web. O editor de HTML funciona como unha aplicación de procesamento de texto dentro do navegador, como podes ver na Figura 3-2. Só tes que escribir directamente na área de texto e empregar as ferramentas de formato para personalizar o texto.
Figura 3-2. Editor HTML
Para elaborar unha páxina web:
1.Preme en “Activar edición”.
2.Do menú “Engadir un Recurso...”, selecciona “Elaborar páxina web”.
3.Introduce un nome para a páxina web e escribe un resumo.
4.Crea a túa páxina web facendo uso do editor HTML.
5.Desprázate á parte inferior da páxina e preme no botón “Gardar cambios”.
3.1.3.1. Usando o editor HTML
O editor de HTML non funciona en todos os navegadores.
O editor de HTML fornece as ferramentas listadas na Táboa 3-1.
Icona
Función
Fonte
Tamaño da fonte
Estilo
Negra, cursiva, subliñar e riscado
Subíndice e superíndice
Limpar Word HTML
Desfacer e refacer a túa última acción
Esquerda, centro, dereita ou xustificado
Dirección de esquerda a dereita ou de dereita a esquerda
Lista ordenada, lista por puntos, diminuír sangría e aumentar sangría
Cor do tipo de letra e cor de fondo
Crear liña horizontal e crear áncora
Inserir ligazón web, eliminar ligazón e evitar ligazón automática
Inserir imaxe, táboa e emoticona
Inserir carácter especial, buscar e substituír
Modificar a fonte HTML, aumentar o editor
Táboa 3-1. Iconas do editor HTML
A ferramenta Limpar Word HTML é útil cando queres copiar e pegar o contido dun documento en MS Word ou OpenOffice.org Writer, pois esta limpa as etiquetas HTML innecesarias.
3.1.4. Ligazón a un ficheiro ou sitio web
Esta sección cobre as seguintes competencias MTC: 4.4 Ligazón a un ficheiro ou sitio web.
Non hai necesidade de que crees todo o teu contido directamente en Moodle. Tamén podes cargar e almacenar calquera contido dixital que creaches con outras aplicacións. Os documentos que creaches cun procesador de texto ou programa de presentacións pode ser compartido cos alumnos do teu curso. Tamén podes engadir doadamente ligazóns a outros sitios para dar aos teus alumnos o acceso a recursos web importantes.
3.1.4.1. Cargando ficheiros
Aínda que é doado xerar contido directamente en Moodle, podes cargar calquera tipo de arquivo electrónico que queiras. Todo o que cómpre é garantir que os teus alumnos poidan ter acceso a eles por medio do software apropiado nos seus computadores.
Despois de engadir un arquivo á túa área de ficheiros, podes escollelo como un recurso para os teus alumnos de dous xeitos: a creación dunha ligazón a un ficheiro, ou a ligazón a un directorio dentro da área de arquivos.
Figura 3-3. Ligazón a un ficheiro ou sitio web
Para engadir unha ligazón a un arquivo:
1.Preme en “Activar edición”.
2.Do menú “Engadir un Recurso...”, selecciona “Ligazón a un ficheiro ou sitio web”.
3.Na páxina de edición (ver Figura 3-3), introduce un nome para o recurso e escribe un resumo.
4.Preme no botón “Escoller ou cargar un ficheiro ...”. Abrirase unha nova ventá coa estrutura de directorios da área de arquivos.
5.Nesa área de ficheiros, procura o arquivo que desexas engadir. Alternativamente, podes engadir un novo ficheiro aquí.
6.Á dereita de cada ficheiro que aparece na lista, poderás ver en negra unha ligazón de nome Escolla (ver Figura 3-4). Preme na ligazón Escolla que estea enfronte do arquivo que queres engadir. A ventá de Ficheiros pecharase, e a localización do arquivo será automaticamente inserida na páxina.
7.Desprázate cara ao fondo da páxina e preme no botón “Gardar cambios”. O nome do recurso será agora unha ligazón na sección do curso.
Figura 3-4. Ventá para a escolla dun ficheiro
3.1.4.2. Creando ligazóns a outros sitios web
Para engadir unha ligazón a outro sitio web:
1.Preme en “Activar edición”.
2.Do menú “Engadir un Recurso...”, selecciona “Ligazón a un ficheiro ou sitio web”.
3.Na páxina de edición (ver Figura 3-3), introduce un nome para a ligazón e escribe un resumo.
4.Dentro do campo Localización, escribe a URL da páxina que queres vincular. Se precisas de atopar o enderezo web, preme en “Procurar páxina web...” e Moodle abrirá unha xanela nova co buscador de Google.
5.Desprázate cara ao fondo da páxina e preme no botón “Gardar cambios”.
3.1.4.3. Opcións da área Xanela
Do mesmo xeito que ocorría coas páxinas de texto e páxinas web que creabamos, podes elixir se queres que os arquivos e as ligazóns a sitios web sexan amosados na mesma fiestra ou nunha nova ventá.
Para abrir un recurso na mesma fiestra:
1.Preme no botón “Mostra avanzada” na área Xanela.
2.Selecciona “Mesma xanela” no menú despregable Xanela.
3.Selecciona a opción:
Manter visible a navegación na mesma páxina
Isto amosará o ficheiro nun marco, de modo que a navegación do Moodle permanece na páxina nun marco superior. En caso contrario, os teus alumnos poderían non poder voltar á páxina do curso doadamente.
Esta opción non é normalmente necesaria para contidos multimedia, como películas, arquivos de audio e arquivos en formato Flash, posto que son automaticamente incorporados nunha páxina interior.
As opcións para amosar un recurso nunha nova ventá son as mesmas que as opcións para páxinas de texto e páxinas web xa vistas máis arriba.
3.1.4.4. Parámetros
Ao crear unha ligazón a outro sitio web, tamén podes enviar datos sobre o alumno e o curso ao sitio web de destino. Por exemplo, se desexas crear unha ligazón a outro sitio web no teu campus universitario, que utiliza os mesmos nomes de usuario usados polo teu Moodle, podes enviar os nomes de usuario dos teus alumnos ao outro servidor. Isto fai máis doado de usar outros sitios dinámicos que comparten datos co seu sitio Moodle.
1.Para enviar datos a outro servidor usando parámetros:
2.Preme no botón “Mostra avanzada” na área Parámetros.
3.Selecciona os datos que queres enviar na lista despregable que se mostra na Figura 3-5.
4.O Nome da variable é o nome da variable que o servidor espera recibir. Por exemplo, se estás enviando o nome do alumno e o servidor quere unha variable chamada userID, selecciona Nome de usuario da lista de parámetros e pon o seu userID no campo “Nome da variable”.
Figura 3-5. Parámetros
3.1.5. Mostrar un directorio
Esta sección cobre as seguintes competencias MTC: 4.5 Mostrando directorios.
A outra opción de mostrar outros arquivos é crear unha ligazón a un directorio dentro da área de ficheiros. Para mostrar un directorio:
No modo de edición, selecciona “Mostrar un directorio” dentro do menú “Engadir un recurso...” na sección do curso na que desexas engadir o directorio.
Na páxina de edición (ver Figura 3-6), introduce un nome para o recurso e escribe un resumo.
Do menú despregable “Mostrar un directorio”, selecciona o cartafol ao que queres que accedan os estudantes. Se deixas seleccionada a opción por defecto – O directorio de ficheiros principais -, os alumnos poderán navegar por toda a área de ficheiros do curso.
Preme no botón “Gardar cambios”.
Cando un alumno prema na ligazón ao directorio resultante, verá unha lista de todos os ficheiros nese cartafol. Se o cartafol contén subdirectorios, tamén poderá entrar neles.
Figura 3-6. Mostrar un directorio
3.1.6. Engadir un paquete de contido IMS
Os paquetes de contido IMS son recursos empaquetados de acordo cunha especificación concreta, facendo que un paquete poda ser reutilizado en sistemas diferentes sen a necesidade de convertelo a un formato diferente. Os programas de creación de contidos ofrecen a miúdo a posibilidade de empaquetar un contido como un paquete de contido IMS. Pode que teñas un paquete de contido IMS dun CMS diferente ou que comprases algúns paquetes de contido IMS para ser engadidos como contido para o teu curso.
Para engadir un paquete de contido IMS:
1.No modo de edición, selecciona “Engadir un paquete de contido IMS” do menú “Engadir un recurso...” na sección do curso onde quere engadir o paquete.
2.Na páxina de edición (ver Figura 3-7), introduce un nome para o recurso e escribe un resumo.
3.Preme no botón “Escoller ou cargar un ficheiro ...”. Unha nova ventá será aberta amosando a estrutura de directorios da área de arquivos.
4.Carga o paquete de contidos IMS en formato ZIP e preme na ligazón “Escolla” que se atopa á súa dereita.
5.Selecciona os parámetros de visualización máis axeitados, dependendo da estrutura de navegación do paquete. Se non estás seguro, deixa a configuración que vén por defecto.
6.Preme no botón Gardar cambios ao final da ventá.
7.Prema no botón Implementar (Isto descompactará o paquete ZIP e o cargará para poder ser visto).
8.O nome do paquete de contido IMS é agora unha ligazón na sección de curso no que foi engadido.
Figura 3-7. Implantar un IMS Content Package
3.1.7. Engadindo contidos multimedia
Esta sección cobre as seguintes competencias MTC: 6.4.1 Engadindo arquivos .swf; 6.7.1 Creando ligazóns a recursos externos en CD-ROM.
Engadir contido multimedia pode axudarte a comunicar algunhas ideas e procesos máis facilmente que só por medio do texto. Imaxina tentar ensinar unha lingua se os alumnos non son capaces de escoitala. Ou canto máis doado sería de saber como funcionan os volcáns se podemos ver un vídeo ou animación. Afortunadamente, Moodle fai doado engadir ricos contidos multimedia ao teu curso. Os filtros multimedia de Moodle recoñecen automaticamente o formato de ficheiros multimedia e pon o tipo apropiado de ligazón na túa páxina de curso para que os alumnos poidan acceder a eles con facilidade.
Se estas instrucións non funcionan, contacta co administrador do sistema e pregúntalle se os plugins multimedia están habilitados na configuración de filtros.
Os contidos multimedia poden ser engadidos usando os mesmos pasos que seguimos na sección 3.1.4.1. Cargando ficheiros:
1.No modo de edición, selecciona “Ligazón a un ficheiro ou sitio web” do menú “Engadir un recurso...”, na sección do curso onde queres engadir a ligazón ao arquivo multimedia.
2.Elixe un nome para o recurso e escribe un resumo.
3.Preme no botón “Escoller ou cargar un ficheiro”. Abrirase unha nova ventá coa estrutura do directorio da área de ficheiros.
4.Carga o ficheiro multimedia ou, se o cargaches con anterioridade, busca na área de ficheiros o arquivo que queres engadir.
5.Preme la ligazón Escolla correspondente ao ficheiro multimedia desexado. A ventá de ficheiros pecharase, e a localización do ficheiro se engadirá automaticamente á páxina.
6.O nome do recurso será agora un ligazón activa na sección correspondente.
Os arquivos MP3 insírense automaticamente nun reprodutor de streaming feito en Flash.
Se os teus ficheiros multimedia son moi voluminosos, unha alternativa para cargalos en Moodle é facer unha ligazón a eles nun CD ou nun dispositivo de rede privado.
Se estas instrucións non funcionan, contacta co administrador do sistema e pregúntalle se os ficheiros locais están permitidos no módulo Recursos. O uso desta característica pode precisar de cambios nas opcións de seguridade do teu navegador.
Crear ligazóns a recursos nun CD é moi parecida á creación de ligazóns a un arquivo:
1.No modo de edición, selecciona “Ligazón a un ficheiro ou sitio web” do menú “Engadir un recurso...” na sección da páxina do curso onde queres engadir a ligazón.
2.Na páxina de edición, preme no botón “Escoller ou cargar un ficheiro”.
3.Na ventá emerxente, procura o ficheiro desexado e logo preme na ligazón “Escolla” que corresponda ao mesmo.
4.Con isto quedará seleccionada a localización do ficheiro local.
5.O nome do recurso será agora unha ligazón dentro da sección do curso.
3.1.8. Engadindo contido Multilingüístico
Se queres que o contido do teu curso sexa mostrado en máis dun idioma, podes crear contido en varios idiomas e o filtro de contido multilingüístico fará que o idioma no que se presente dito contido sexa o seleccionado polo usuario.
O administrador do sistema precisa activar o filtro Contido multilingüístico para que podamos engadir contido multilingüístico.
Para engadir contido multilingüístico:
1.Crea o teu contido en varios idiomas.
2.Preme na icona no editor HTML para cambiar ao modo de edición en código.
3.Insire cada bloque de idioma dentro dos seguintes tags HTML, onde xx e yy son códigos de dúas letras do idioma (como se mostra no menú despregable de idiomas na páxina principal do teu sitio Moodle):
o seu contido na lingua xx aquí
o seu contido na lingua yy aquí
3.2. Xestionando e actualizando os teus contidos
A carga de contidos é só a metade da batalla no que á xestión de contidos en Moodle se refire. No día a día vas ter que garantir que o contido enviado estea actualizado, e ás veces quererás substituír ou borrar arquivos. Afortunadamente, Moodle posúe algunhas características útiles para axudarte a xestionar o teu contido unha vez que xa que está cargado no servidor.
3.2.1. Ferramentas da área de ficheiros
Esta sección cobre as seguintes competencias MTC: 8.4 Ficheiros
Unha vez que tes subido os teus arquivos, estes quedan gardados na área de ficheiros. Cando creas unha ligazón a un arquivo, o que fas é gardar o arquivo na área de ficheiros e creas unha ligazón para os que os teus alumnos accedan a el.
Para acceder á área de ficheiros, preme na ligazón Ficheiros no bloque de Administración, como se mostra na figura 3-8.
Figura 3-8. Bloque Administración dun curso
A área de arquivos, como se mostra na figura 3-9, ten unha caixa de selección ao lado de cada arquivo e cartafol enviados. Podes seleccionar un ou máis arquivos e logo movelos ou arquivalos facendo uso das ferramentas que tes no menú despregable “Cos ficheiros escollidos...” que se atopa na parte inferior esquerda da lista de ficheiros. Se premes nese menú, verás tres cousas que podes facer cos arquivos que teñas seleccionados:
Mover a outro cartafol
Para mover contido a outro cartafol na área de ficheiros:
1.Seleccionaa o/s arquivo/s que pretendes mover.
2.Selecciona a opción “Mover a outro cartafol” do menú despregable.
3.Navega ata o cartafol onde queres mover os arquivos seleccionados.
4.Verás un novo botón na parte inferior da pantalla que di “Mover os ficheiros a este lugar”. Preme no botón e os ficheiros moveranse cara á nova ubicación.
Eliminar completamente
Esta opción elimina o/s arquivo/s para sempre do teu curso Moodle.
Crear arquivo zip
Un ficheiro ZIP é un arquivo comprimido que conterá, neste caso, os arquivos que seleccionaches. É un xeito doado de crear un repositorio de ficheiros antigos, ou unha colección de documentos para descargar facilmente, como por exemplo todas as imaxes dunha lección. Unha vez que o arquivo foi creado e se levou para o computador de destino, necesitarás descomprimilo para acceder ao contido que hai dentro. Se queres que os alumnos descarguen o ficheiro, precisarán dunha utilidade de descompresión como o WinZip, MacZip, Stuffit Expander ou similar para descomprimir o arquivo. As versións modernas de Windows, Mac e GNU/Linux teñen utilidades de compresión e descompresión de arquivos xa integradas. Moodle ten tamén unha utilidade ZIP integrada que te permitirá descomprimir o arquivo directamente na túa área de ficheiros. Como se mostra na Figura 3-9, existen algunhas opcións novas que veñen cun ficheiro ZIP. Estas inclúen:
Descomprimir
Descomprime o arquivo ZIP na túa área de ficheiros.
Lista
Premendo nesta ligazón, mostrarache unha lista de ficheiros gardados no arquivo ZIP. Non podes acceder aos ficheiros a través desta lista.
Restaurar
Se tes feito unha copia de seguranza do teu curso Moodle e cargaches o ficheiro ZIP da copia de seguranza, podes restaurar os contidos da copia premendo nesta ligazón. Abordaremos isto con máis detalle no Capítulo 4.
Figura 3-9. Área de Ficheiros
3.2.2. Controlando versións
Un dos maiores retos que has enfrontar para manter o teu contido organizado é tratar co tema das versións. A medida que avanza o curso, podes chegar a ter varias versións da túa programación, as cales reflicten os cambios no calendario. Ou podes ter varias versións dunha presentación que ten evolucionado ao longo dos anos. Hai un par de estratexias que podes usar para controlar as versións e garantir que os teus alumnos accedan á versión correcta.
A forma máis fácil é desenvolver un esquema de nomes para os teus arquivos. Aínda que moita xente adoita asignar un número de versión, nós recomendamos o uso dun selo de data. Un selo de data permite que as persoas saiban canto de recente é unha versión, e non tes que controlar o número da versión actual. Para engadir un selo de data, podes engadir a data na que gardaches a versión ao final do nome do arquivo. Por exemplo, a primeira versión dunha programación para un curso de outono podes chamalo Programacion_30_08.pdf. Máis tarde, xa avanzado o semestre, poderías enviar unha versión revisada, chamada desta volta Programacion_21_09.pdf. A data de versión axúdache a manter o control da versión do servidor e da versión máis recente no teu ordenador.
Hai tamén unha serie de ferramentas de Moodle para axudarche a tratar con versións. Recomendamos a creación dun cartafol no teu curso para arquivar versións antigas de documentos. Para crear un cartafol de arquivo:
Preme na ligazón Ficheiros.
Preme no botón “Crear un cartafol”.
Poña o nome “Cartafol de arquivos” e preme en “Gardar cambios”.
Despois, podes utilizar as ferramentas de arquivo para mover as versións dun arquivo para a área de arquivos, o que che permite manter un rexistro das versións anteriores, manténdose só a versión máis recente na área activa.
3.3. Prácticas eficaces con contidos
Existen algunhas prácticas eficaces que poden facer a vida máis fácil para ti e os teus alumnos. Primeiro, hai trucos cos formatos de arquivo para garantir que os teus alumnos podan descargar e usar o teu contido. En segundo lugar, asegúrate de que o tamaño dos teus arquivos sexa todo o pequeno que poda, para que os teus alumnos non se fagan vellos esperando a que se descarguen os apuntes da lección de mañá. Terceiro, hai maneiras creativas de usar contido estático nos teus cursos para axudarte a ti e aos teus alumnos a ter éxito.
3.3.1. Formatos de ficheiro
Esta sección cobre as seguintes competencias MTC: 6.2 audio e vídeo; 6.3 Documentos e recursos; 6.6 Outros formatos multimedia.
Todo arquivo que creas e gardas no teu computador ten un formato de arquivo específico. Por exemplo, os arquivos de MS Word son gardados en formato Word (.doc), e só pode ser aberto desde unha versión compatible co Word. Mais isto pode causar problemas se os teus alumnos non teñen a mesma versión do Word que a túa. A solución é continuar a crear os seus documentos en MS Word, pero gardalos como Rich Text Format, ou formato RTF, un formato que unha gran variedade de programas de procesamento de texto pode abrir. Na maioría das versións de MS Word, pode gardar un arquivo como RTF, seguindo estes pasos:
1.Selecciona “Gardar como...” no menú de arquivo.
2.Escolle RTF do menú despregable de tipo de ficheiro.
3.Garda a copia en formato RTF do teu documento.
Hai unha serie de formatos de ficheiro para amosar texto e imaxes que case todos poden abrir, independentemente da súa plataforma de computación, e ten que esforzarse en usar estes sempre que sexa posible. Estes formatos inclúen RTF, a Linguaxe de Marcas de Hipertexto (HyperText Markup Language (HTML)), o Formato de Documento Portátil (Portable Display Format (PDF)), e formatos de imaxe, incluíndo PICT, TIFF, JPEG, GIF e PNG.
A Táboa 3-2 describe algúns formatos de ficheiro comúns.
Tipo
Descrición
Programa necesario para abrilo
RTF
Unha formato de procesador de textos que pode ser lido por unha grande variedade de aplicacións. Podes gardar documentos de Word e PowerPoint como RTF.
A maioría dos procesadores de texto modernos len RTF, incluíndo o OpenOffice.org Writer.
HTML
É a linguaxe da web. Toda páxina web que se ve nun navegador está creada en HTML. Moodle ten un editor interno de HTML que podes usar para crear documentos directamente en Moodle.
Calquera navegador web. Algúns procesadores de texto tamén poden ler os documentos en HTML.
PDF
PDF é un formato de arquivo creado por Adobe Systems para o intercambio de documentos. Os ficheiros PDF pódense crear con Adobe Acrobat Writer (non o lector, senón o paquete profesional) ou coa suite libre OpenOffice.org.
O Acrobat Reader pódese descargar gratuitamente de adobe.com
.ppt e .pps
PowerPoint é o programa de presentacións máis utilizado, e polo tanto os ficheiros .ppt e .pps son candidatos naturais para subilos a un curso. As presentacións son fáciles de compartir, pero ten coidado co tamaño do arquivo e o seu acceso.
PowerPoint, PowerPoint Viewer ou OpenOffice.org Impress.
Imaxes (PICT, TIFF, JPEG, GIF, PNG)
Hai unha gran cantidade de formatos de ficheiros gráficos. Xeralmente, só GIF, JPEG e PNG vense directamente nun navegador.
GIF, JPEG e PNG requiren dun navegador. Outros formatos esixen visores externos apropiados.
Audio (WAV, MP3, RAM, MOV)
Os arquivos de audio poden ser grandes, dependendo da túa ratio de bits e do formato de compresión. Asegúrate de que o tamaño do arquivo é menor que o tamaño máximo de subida de arquivos para o Moodle. Pregúntalle ao administrador do sistema.
Os teus alumnos precisarán dun software lector de multimedia. Moitos alumnos serán capaces de reproducir audio en formato MP3.
Vídeo (MOV, WMV, RV)
O teu servidor Moodle pode non aceptar un gran arquivo de vídeo. Antes de tentar subir un arquivo de vídeo grande, pregunta ao administrador do sistema sobre os límites de tamaño de arquivo. Os teus alumnos terán que baixar o vídeo enteiro, o que pode ser un problema en caso de que teñan unha conexión lenta.
Para ver un vídeo, os alumnos han de ter que un reprodutor multimedia que poda reproducir o formato adecuado. Tes que averiguar se poden reproducir os teus vídeos en Quicktime, Windows Media Player ou RealPlayer.
Táboa 3-2. Tipos de arquivo
3.3.2. Reducindo os tamaños de arquivo
Tan importante como a creación de ficheiros que os teus alumnos podan abrir, é asegurarse de que eses arquivos sexan dun tamaño manexable. Os gráficos son xeralmente os máis problemáticos, e tenden a xurdir nalgúns lugares improbables. Hai tres estratexias que che darán os mellores resultados.
3.3.2.1. Estratexia 1: Garda as túas presentacións de PowerPoint como PDF
Os grandes ficheiros de PowerPoint son moitas veces os peores delincuentes no que a tamaño de arquivos se refire. É moi fácil engadir transicións atractivas, clip-art's e imaxes que converten unha simple presentación dunha hora de duración nun xigante de moitos megabytes, que levará unha hora para descargar. Non é unha boa idea para algo que os alumnos simplemente imprimirán e levarán á aula.
Recomendámosche exportar a túa presentación como PDF empregando o OpenOffice.org. Os alumnos van recibir os beneficios do esquema sobre o que versará a charla, incluíndo gráficos, e serán capaces de imprimir copias das diapositivas da presentación, ao mesmo tempo que lles será rápido e fácil de descargar.
3.3.2.2. Estratexia 2: Dixitaliza (escanea) os artigos como texto, non como imaxes
Hai moitos bos artigos ou documentos que non están dispoñibles en formato electrónico. Se queres evitar ter que imprimir un artigo completo, a dixitalización de artigos é un xeito doado de darlle aos teus estudantes o acceso a importantes recursos. Moitas bibliotecas xa dispoñen de servizo de reserva electrónico que os dixitalizarán por ti.
A dixitalización de artigos pode producir arquivos moi grandes, pois, por omisión, a maioría dos programas de dixitalización (escáners) dixitalizan todo como un gráfico. Polo tanto, cando dixitalizas unha páxina, realmente o que estás é creando unha imaxe da páxina, que é moito maior do que unha versión en formato texto. O computador ten que almacenar información sobre cada punto (píxel) da páxina, e non só a información sobre os caracteres de texto e o seu posicionamento na páxina.
A solución é usar unha ferramenta de software de Recoñecemento Óptico de Caracteres (Optical Character Recognition (OCR)). Esta gran ferramenta recoñece a forma das letras e proporciónache unha versión en formato texto do documento. Feito isto, poderás xa manipular a versión en texto do mesmo xeito que editarías calquera outro documento de texto. Asemade, isto ten a vantaxe adicional de ser accesible aos lectores de pantalla para alumnos con discapacidade visual.
O software OCR está dispoñible, probablemente, nalgún lugar do teu campus. OmniPage Pro é actualmente o paquete máis popular de OCR. Andivo xa un longo camiño nos últimos anos e agora é un programa moi poderoso. Se tes unhas fotocopias relativamente limpas dos artigos que queres compartir, o proceso de dixitalizalos será moi rápido.
3.3.2.3. Estratexia 3: Reduce o tamaño da túa imaxe e usa a compresión
Finalmente, se tes imaxes dixitais, é moi importante optimizar o seu tamaño e resolución para a súa distribución vía internet. As cámaras dixitais e dixitalizadores de imaxes (escáners) modernos poden producir imaxes dunha nitidez e calidade incribles, mais ao prezo de producir tamaños de arquivo moi grandes. Unha foto de resolución completa nunha cámara moderna pode ser de 4 megabytes, o que suporá máis de 5 minutos para descargar através dun módem de 56k.
A maioría das cámaras e dixitalizadores de imaxes veñen con utilidades gratuítas que permiten manipular imaxes. Outros programas como Photoshop ou GIMP son paquetes profesionais completos de manipulación de imaxes, que dispoñen de moitas ferramentas. Para reducir o tamaño do arquivo, só precisas dalgunhas ferramentas moi simples, que conteñen a maioría dos paquetes de software de manipulación de imaxes.
A clave para obter imaxes de tamaño apropiado, é primeiro reducir o tamaño da imaxe. Se a túa imaxe será vista principalmente na pantalla, podes facela dunha resolución de 72 ppp, e será aínda visible cunha calidade adecuada. Se queres que os teus alumnos impriman a imaxe, entón terá que ter maior resolución. Experimenta con algúns tamaños e resolucións diferentes para obter un resultado co que quedes satisfeito.
Cando a imaxe quede xa co tamaño máis axeitado, gárdaa coa calidade mínima nun formato compatible coa web, como son JPG, GIF ou PNG. Estes formatos fan o tamaño do arquivo aínda menor, eliminando datos innecesarios e redundantes.
Ao reducir o tamaño dos teus arquivos, vas facilitar a vida a ti e aos teus alumnos. Pero os arquivos máis pequenos e portables do mundo non terán moito interese para os teus alumnos se non poden usalos con éxito na súa clase. A continuación, discutiremos algúns xeitos interesantes nos que poderás usar os teus contidos para facer do teu curso Moodle un recurso valioso para os teus alumnos.
3.3.3. Contidos creativos
A plataforma Moodle permite cargar practicamente calquera arquivo que teñas almacenado no teu computador. No entanto, a chave para unha estratexia de contidos exitosa é saber que contido axuda aos teus alumnos a ter éxito e que contidos son innecesarios ou confusos. Abaixo expoñemos dúas boas estratexias para engadir contido ao teu curso. Estas prácticas funcionan ben nunha ampla gama de proxectos, mais hai outras que poden funcionar moi ben para o teu curso particular.
3.3.3.1. Subindo apuntes de clase
Un dos xeitos máis doados de empregar Moodle para mellorar a aprendizaxe do alumno é subir os teus apuntes de clase antes da lección. Proporcionar o acceso en liña á túa lección antes da clase dá aos teus alumnos unha ferramenta para lles axudar a prepararse para a clase e a estruturar os apuntes que tomarán na mesma. Se os alumnos saben cales son os temas que consideras o suficientemente importantes para incluílos na túa lección, tenderán a prestar máis atención a estas áreas nas clases presenciais correspondentes. Durante as clases, poderán utilizar eses apuntes como un esquema básico e así concentrarse na elaboración das principais ideas por medio de exemplos. Os apuntes de clase son tamén unha ferramenta útil para os alumnos que teñan como lingua materna unha lingua diferente daquela do profesor. Se se perderon durante unha lección, poderán consultar os apuntes da mesma para coller de novo o fío.
Se usas presentacións nas túas conferencias, un xeito sinxelo de crear e subir apuntes de clase é gardando as diapositivas como un ficheiro RTF. O arquivo RTF elimina gráficos e outros extras e proporciona un esquema básico de texto aos teus alumnos. Será doado de descargar e imprimir antes de asistir a clase.
3.3.3.2. Sitios web externos
Un uso eficaz da Web non significa que teñas que crear ou fotocopiar todo o que queres utilizar na túa clase. Existe unha gran cantidade de contidos de calidade dispoñibles en Internet, se sabes onde buscar e como avalia-lo. Unha discusión completa sobre a escolla dos recursos en liña está fóra do alcance deste libro, mais o bibliotecario da túa institución pódeche recomendar algunhas fontes para comezar.
A maioría dos xornais e revistas teñen versións en liña que podes levar á túa clase para discutir os sucesos actuais. Universidades, escolas e organizacións sen ánimo de lucro publican gran cantidade de contido dispoñible para usar gratuitamente. Ademais, hai un movemento crecente de contido libre, o cal publica contido dispoñible para que calquera o poda usar.
A maioría de contido libre está publicado baixo unha licenza Creative Commons, a cal permite aos usuarios seleccionar o tipo de licenza pública que pretenden empregar (http://creativecommons.org). Os autores poden usar as licenzas CC para licenciar o seu traballo para o seu uso a través de calquera combinación de recoñecemento (o seu nome mantense unido á licenza), cunha licenza a manter igual (podes compartir os traballos derivados, mentres uses a mesma licenza), ou o uso non comercial (non se poderá utilizar o material para fins comerciais). O sitio web de Creative Commons dispón tamén dun mecanismo de procura de contido que foi licenciado cunha licenza CC.
Este libro foi licenciado para o seu uso baixo unha licenza Creative Commons Recoñecemento-Compartir baixo a mesma licenza. Es libre para facer e distribuír copias ou traballos baseados neste libro, sempre que nos atribúas o seu contido, e que permitas que outros fagan o mesmo coas túas obras.
Ademais do contido xeral liberado por persoas baixo licenzas Creative Commons, algunhas universidades comezaron a publicar materiais de cursos para uso do público en xeral. Estas coleccións son coñecidos como repositorios de Material Aberto de Cursos (OpenCourseWare (OCW)). O MIT (Massachusetts Institute of Technology) ten a colección máis coñecida, pero outras universidades lle están seguindo a estela. Algunhas das maiores coleccións son:
MIT (http://ocw.mit.edu)
O MIT ofrece unha colección ampla de cursos, desde a contabilidade ata a zooloxía. Algúns dos seus cursos teñen clases gravadas en vídeo dispoñibles ademais da programación, apuntes de clase e coleccións de problemas.
Utah State University (Universidade do estado de Utah – http://ocw.usu.edu)
Esta universidade ofrece unha boa colección de cursos básicos con énfase na enxeñaría biolóxica e de irrigación e na tecnoloxía educativa.
Johns Hopkins Bloomberg School of Public Health (Escola pública de saúde Johns Hopkins Bloomberg – http://ocw.jhsph.edu)
Esta é unha colección de cursos de saúde pública dun dos líderes mundiais entre as escolas médicas.
UK Open University (Universidade aberta do Reino Unido – http://openlearn.open.ac.uk)
A Universidade Aberta ofrece versións completas de texto do seu contido, no canto de ofrecer só esquemas e apuntes dos cursos.
Ademais das coleccións de institucións académicas, hai dispoñible na web un número crecente de sitios de contidos creados por usuarios. Estes sitios permiten a calquera crear, modificar, misturar e catalogar os contidos. Aínda que a calidade dos contidos pode variar enormemente, hai un corpo grande e crecente de excelente contido dispoñible para ser utilizado.
Algúns destes sitios son:
Wikipedia (http://gl.wikipedia.org)
Unha enciclopedia en liña desenvolvida por milleiros de voluntarios. Calquera pode crear e editar documentos.
Galilibros (http://gl.wikibooks.org)
Un proxecto irmán da Wikipedia. O obxectivo é crear libros abertos que estean dispoñibles libremente para todo o mundo.
Esta lista non é de ningunha forma exhaustiva. Só con empregar Google como ferramenta de procura na túa clase ampliará enormemente a cantidade e variedade de contidos dispoñibles para os teus alumnos.
3.4. Resumo
En última instancia, o contido que desenvolvas e compartas no teu curso Moodle é cousa túa. O contido estático dentro de Moodle ofrece recursos aos estudantes mentres se van incorporando ao proceso de aprendizaxe. Neste capítulo, botamos unha ollada a como subir e crear contido para o teu curso Moodle. Nos capítulos seguintes, falaremos dalgunhas das actividades dinámicas que podes engadir á túa clase para facela verdadeiramente convincente.